„Ogniem i Mieczem – historyczna gra strategiczna” to nazwa systemu bitewnego opracowywanego przez firmę Wargamer. Naszym założeniem było stworzenie realistycznej, ale także „grywalnej” i dynamicznej gry bitewnej umieszczonej w realiach XVII wiecznych wojen toczonych przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów oraz jej głównych oponentów: Turcję, Moskwę, Szwecję, Chanat Krymski oraz Kozaków. Lata 1640 – 1676, którym przede wszystkim jest poświęcona gra, to okres niemal nieprzerwanych wojen, toczonych przez Rzeczpospolitą na wszystkich frontach, niejednokrotnie z kilkoma przeciwnikami jednocześnie. Planowane przez nas rozszerzenia do gry będą poświęcone konkretnym wojnom i kampaniom, których stroną była Rzeczpospolita w ciągu całego XVII stulecia.
Gra Ogniem i Mieczem to kompletny system obejmujący zasady rozgrywki, historyczne opisy sił zbrojnych wszystkich uczestników konfliktu, zasady tworzenia grup bojowych dla potrzeb rozgrywki, zasady rozgrywania scenariuszy, ale przede wszystkim ogromną ilość modeli do gry, przedstawiających wszystkie formacje wojskowe występujące w armiach walczących stron.


Zasady gry

Zasady gry w plastyczny i realistyczny sposób umożliwiają odtworzenie zachowania na polu bitwy różnych formacji wojskowych - huraganowych szarż polskich skrzydlatych jeźdźców, ziejących ogniem czworoboków szwedzkiej piechoty, lotnych jak wiatr tatarskich czambułów czy nieustępliwych monolitów moskiewskich strzelców. System zasad gry odzwierciedla różnorodność istniejących w XVII wieku taktyk, szyków oraz sposobów prowadzania walki wykorzystywanych przez wszystkie zaangażowane w działania wojenne strony. Staraliśmy się uwzględnić różnice w wyszkoleniu, uzbrojeniu, opancerzeniu oraz morale poszczególnych rodzajów jednostek. Szczególnie silny nacisk położyliśmy na kwestię dowodzenia na polu bitwy i jego efektywności w poszczególnych armiach.

W zależności od doświadczenia graczy oraz ilości posiadanych modeli, a także czasu i miejsca do gry, starcia w Ogniem i Mieczem mogą być rozgrywane na 4 różnych poziomach. Wybór poziomu, na jakim rozgrywana będzie gra wpływa na to, które jednostki będą mogły wchodzić w skład „armii” graczy, określi szacunkowy czas rozgrywki, oraz wskaże, jakie zasady specjalne mogą być w rozgrywce stosowane. Najniższy pozom gry „Podjazd” to krótka najwyżej 60 minutowa rozgrywka. Najwyższy poziom – „Wyprawa Walna” umożliwia odtwarzanie ogromnych, prawdziwie epickich bitew.

„Ogniem i Mieczem” zawiera unikalny system tworzenia scenariuszy pozwalający na realistyczne odtworzenie starć historycznych, jak również zbilansowane zasady do rozgrywania scenariuszy hipotetycznych.

Przy tworzeniu zasad korzystaliśmy z bogatego katalogu źródeł historycznych, konsultacji historyków, własnych badań oraz empirycznych doświadczeń związanych z posługiwaniem się bronią i uzbrojeniem z okresu XVII wieku.


Modele do gry

Z punktu widzenia modelarskiego system z pewnością zapewni graczom ogromną różnorodność modeli do wszystkich formacji wchodzących w skład armii państw zaangażowanych w działania wojenne. Modele do gry są wykonane z metalu w skali 15 mm (modele od podstawki do poziomu oczu mają 15mm wysokości). Dołożyliśmy wszelkich starań, aby modele te możliwie wiernie przedstawiały historyczny wygląd oraz właściwości poszczególnych formacji. W tym celu, podobnie jak przy tworzeniu zasad, prowadziliśmy wszechstronne badania w oparciu o różnorodne źródła historyczne, przy wsparciu znawców tematyki XVII wiecznej wojskowości, z których konsultacji niejednokrotnie korzystaliśmy.

Elementami gry są także makiety budynków, umocnień i innych części scenerii, wykonane w odpowiedniej skali. Modele budynków zostały zaprojektowane na podstawie szkiców z epoki oraz zachowanych późniejszych opisów.

Uzupełnieniem dla linii modeli do gry są zestawy sztandarów, wzorowane na zachowanych egzemplarzach muzealnych, szkicach z epoki, opisach źródłowych oraz innych źródłach historycznych.

Ostatnim z elementów systemu są, utrzymane w klimacie okresu historycznego gadżety - znaczniki i kości.


Skala gry

W trakcie tworzenia gry staraliśmy się pamiętać, że gry wojenne to przede wszystkim dobra zabawa dla inteligentnych ludzi. Dlatego też podane poniżej informacje o skali gry trzeba przyjmować jedynie w sposób przybliżony i orientacyjny. Naszym celem było zaprojektowanie historycznej gry, która oprócz walorów poznawczych, byłaby jednocześnie, a może nawet przede wszystkim, wspaniałą zabawą. Oznacza to, że priorytetem było uczynienie z „Ogniem i Mieczem” gry łatwej do przyswojenia nawet dla osób, które z grami bitewnymi nie miały dotychczas styczności oraz po prostu ciekawej i dynamicznej. Biorąc powyższe pod uwagę, w sytuacjach, kiedy musieliśmy wybierać pomiędzy skrajnie historycznym realizmem, a „grywalnością”, wybór padał przede wszystkim na rozwiązania łatwiejsze do zaaprobowania z punktu widzenia gracza niż historyka.

Skala czasu: Jedna tura odpowiada około 10-15 minutom w rzeczywistości.

Skala modeli i oddziałów: 1 model odpowiada około 15-18 żołnierzom w rzeczywistości. Oznacza to, że średniej wielkości chorągiew polskiej jazdy liczyć będzie 9 figurek zgrupowanych na 3 podstawkach (ok. 120 -150 żołnierzy w rzeczywistości).

W przypadku rozgrywania większych bitew należy przyjąć jednakże przelicznik 1 model = 50 ludzi, co pozwoli traktować jedna podstawkę z 3 modelami jako jedną chorągiew jazdy.

Skala terenu: 1 cm odpowiada ok. 10 krokom (ok. 7m) w rzeczywistości. Jest to oczywiście skala przyjęta dla zasięgów broni i ruchu jednostek i nie ma nic wspólnego ze skalą modeli.

Źródło: Wargamer