Ile wart był grosz? Polska XVw.
 

Jak wiadomo dużo z naszych ukochanych RPGów dzieje się w realiach średniowiecza, gł. XVw. Postaram się przybliżyć ceny uzbrojenia w Polsce(i nie tylko) w tych latach.
Ceny przeliczone będą na grosze i grzywny.
1 grzywna to ok. 1 marka, a to 48 groszy
florent to 30 groszy
gulden 75 groszy
Dane są zaniżone gdyż spisywane były do celów podatkowych.
Dochody w tamtych czasach kształtowały się następująco: (mowa o szlachcie)
11% populacji – do 30 grzywien
18% populacji – 31-60 grzywien
26% populacji – 61-150 grzywien
26% populacji – 151-600 grzywien
11% populacji – 601-1500 grzywien
7% populacji – nawet do 6000 grzywien

W Toruniu mistrz puszkarz (artylerzysta) otrzymywał wynagrodzenie 2 grzywny tygodniowo. (1460r.)

Krowa - 40 groszy
Owca – 4 grosze
korzec żyta – 4 grosze
rydel – 6 grosze
motyka czy kilof - 8,5 grosza

[Wikipedia Wolna Encyklopedia]
„Korzec - dawna jednostka objętości stosowana dla ciał sypkich. Istniało ok. 300 różnych korców, np..:
korzec krakowski - 43,7 litra
korzec warszawski - 120,6 litra
korzec toruński - 54,8 litra
korzec gdański - 54,7 litra
korzec wrocławski - 74,1 litra

Po 1764 roku korzec odpowiadał 32 garncom = 120,6 litrów

Po 1819 roku korzec liczył 128 litrów”
[/Wikipedia Wolna Encyklopedia]

Czyszczenie kolczugi z rdzy – 4 grosze
Wymiana orzecha kuszy (elementu spustu) – 5 groszy
Pomalowanie tarczy dla księcia mazowieckiego – 30 groszy

Kord – 8-12 groszy (pojedyncze egzemplarze 1 kopa)
Kord broń pomiędzy nożem, a mieczem noszony podczas podróży i przez studentów
Ceny mieczy wahały się od jakości i oprawy – 15-240 groszy (ceny na podstawie zapisów wyceny 27 mieczy) średnia cena 24-40 groszy
Koncerz – 30 groszy

[Wikipedia Wolna Encyklopedia]
Koncerz, czy też estok, bo pod taką nazwą jest szerzej znana ta broń, to rodzaj długiego miecza, posiadającego wiele cech wspólnych z długim mieczem rycerskim. Cechy charakterystyczne tej broni to długość 150-180 cm i prosta głownia o przekroju trój- lub czterokątnym (rzadziej soczewkowatym, płaskim lub graniastym o wklęsłych bokach). Początkowo jako broń sieczna, później przekształciła się w broń do kłucia. O ile typowy koncerz był jedoręczny, to jest odmiana nazywa estokiem jest dwuręczna.
[/Wikipedia Wolna Encyklopedia]

Najprostsza siekiera kosztowała – 2-3 grosze, zwykłe topory 4-6 groszy lepsze 10-15 groszy
Nadziak – 12 groszy
Cep bojowy – 2 grosze (stąd był on typową bronią miejską)
Kopia kosztowała 12 – 24 groszy, niektóre nawet 1 grzywnę
Wiadomo że Jagiełło w 1427 otrzymał 3 łuki za 42 grosze każdy – zapewne ozdobne i z pełnym wyposażeniem.
Kusze – 30-64 groszy średnio 1 grzywna
Kołczan – 8 groszy
Kopa grotów żelaznych 7 groszy, stalowych 12 groszy
Za jedną grzywnę + koszt grotów można było kupić 14 kop bełtów
Broń palna:
Piszczel – 24 grosze
Hakownica – 60 groszy

Z racji szybkiego rozwoju uzbrojenia ochronnego ceny szybko rosły, stąd podawać będę nieraz dwie ceny. Pierwsza z początku wieku druga w połowie.
Kapalin – 30 groszy / 48-50 groszy
Saleta 60 groszy
Przyłbica – 4 grzywny (pragnę zauważyć iż hełm o nazwie przyłbica to całość, a nie sama maska)
Kolczuga – 2-7 grzywien, płaty ok. 4 kopy groszy
Obojczyk stalowy – 24 grosze
Kirys – 180 groszy
Płytowa osłona nóg – 4 grzywny
Szorce stalowe – 3 grzywny
Tarcza kosztowała – 12-18 groszy
Pawęż – ok. 40 groszy (pawęż to również konna, lub piesza „kwadratowa tarcza”, nie tylko ta do osłony przed ostrzałem)
Najtańszy koń – 24 grosze (nie nadawał się na rycerskiego)
Bardzo dobry koń 120 groszy
Destier – Rumak bojowy – 200 groszy
Jednostkowo konie kosztowały nawet 3000 groszy, średnia cena koni sołtysów to 2-4 grzywien, wójtów 3-6 grzywien, nieznacznie droższe konie zwykłego rycerza, każdy szlachcic o dochodzie 100 grzywien i więcej, zobowiązany był stawić się na koniu za co najmniej 10 grzywien.
Średni koszt uzbrojenia rycerskiego to 35-50 grzywien, luksusowy natomiast ok. 200 grzywien
Pocisk 100 kg do bombardy 80 groszy, 340kg – 360 groszy (tj. 9 krów)
Ochoćmy zdobyć twierdzę ;) ja nie sponsoruje

1250 – Ganua:
hełm 16-32 soldy
kolczuga 120-152 soldów
Koniec XIIIw. Anglia:
kolczuga 1 funt
1320 r. Królewska zbroja 20 funtów
1324 r. Basinet 3-10 szylingów
miecz bojowy (wielki-odpowiednik zweihendera) 3 szylingi 4 pensy
łuk długi dobrej jakości 6-7 szylingów

240 pensów = 1 funt = 4 liwry tureńskie = 4 liwry andegaweńskie
1 marka srebrna w 1266 r była warta 50 liwrów tureńskich, w 1302 r. – 104 liwry tureńskie
1 pens = 1,3 g srebra
1 szyling = 15,56 g srebra
1 denar = 0,28 g
1 sold = 3,35 g
1 liwr genueński = 80 g srebra
1 uncja złota = 5 florenów

1 funt = 20 szylingów
1 korona = 5 szylingów
1 szyling = 12 pens
1 pens = 4 farthings
1 mark = 13 szylingów 4 pensy

Bibliografia:
„Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500" pod redakcją A. Nowakowskiego

Malkav3

Dobre opracowanie tekstu źródłowego, zwięzłe i przejrzyste. Mam szczerą nadzieję że autor umieści więcej artykułów tego typu.

Ręce same składaja się do oklasków. Przykład naprawdę dobrego artykułu.
Mam przy okazji jedno pytanie, a właściwie problem : często spotykam się z gwineą - to funt + 1 szyling ?
Pytanie zupełnie serio.

Gwinea warta była wstępnie tyle co funt, jednak wartość złota zmieniła się i moneta zwiększyła wartość na 21szylingów(1 funt+1szyling). Wybita poraz pierwszy za Karola II albo Jakuba II (nie pamiętam coś koło II poł XVIIw.).
Oznaczano nią ceny artykułów luksusowych.

chyba jednak same się nie składają. Skoro oceniają styl? Nie wiem z czego to gł. waluta/przedmiot/cena może dwa wiersze tekstu i własne przypisy... ^^

Mi to bardziej przypomina cennik, niż artykuł. Pomysł dobry i nawet przydatne, ale... to po prostu nie jest artykułem.

Gettor może to i faktycznie sensu stricte nie jest artykuł, ale przypomina mi to anegdotę o obronie pracy magisterskiej przez Waldemara Łysiaka.
Poszedł na nią w tenisówkach i swetrze czym wywołał wielkie oburzenie pewnej pani profesor, która twierdziła, że powinien zostać w ogóle wyrzucony z sali.
Na to drugi z kamiennym spokojem spytał - droga koleżanko czy poza tenisówkami ma pani coś do zarzucenia pracy pana Łysiaka ?

Ja się spytam tak samo - czy poza umieszczeniem tej pracy w tym dziale masz coś do zarzucenia temu artykułowi ?

Bo będę nazywał to z artykułem chociażby z powodu sensowności i ilości pracy jaką Malkav3 w stworzenie tego jak nazywasz "cennika" włożył.
I dlatego, że czasami czytam tu rzeczy formalnie "podpadające" pod odpowiednie gatunki, ale bzdury jakie się w nich znajdują grafomaństwem nazwać nie można a zadziwiająco wielu ich autorów to ludzie już ponoć wykształceni i mający być w przyszłości elitą tego kraju.
O celowości niektórych z nich wspominać mi się nawet nie chce.

Ot dlatego właśnie chapeu bas przed Malkav3 za to co napisał.

To takie małe uzasadnienie mojego stwierdzenia że "ręce same zdają się składać do oklasków". No i parę rzeczy już tegoż autora zdarzyło mi się czytać. Oby następne były równie dobre i PRZYDATNE.