Spis Stron RPG Regulamin Wieści POMOC Kalendarz
Wróć   lastinn > Rozmowy przy kawce > Lastinn'owy hydepark > Archiwum hydeparku
Zarejestruj się Użytkownicy


Zamknięty Temat
 
Narzędzia wątku Wygląd
Stary 25-02-2007, 22:59   #1
 
Nightcrawler's Avatar
 
Reputacja: 1 Nightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemuNightcrawler to imię znane każdemu
Śmierć Braci Polskich

Bracia Polscy
czyli myśl Ariańska na Ziemiach Polskich


Arianizm narodził się w Aleksandrii, w Egipcie. Nazwa Pochodzi od Imienia Ariusza, duchownego, który twierdził, że Jezus Chrystus jako syn Boży jest poddany Bogu, że został stworzony przez Ojca i zanim został stworzony, nie istniał ("był czas, kiedy nie było Jezusa Chrystusa"). Niestety było to sprzeczne z kształtującym się poglądem Kościoła jakoby Jezus jako Logos był współtwórcą świata i tym samym równym z Bogiem, z czego wywodzi się doktryna Trójcy Świętej. Ariusz za swe poglądy został ekskomunikowany w 321 r., a w 325 jego nauki zostały potępione na Soborze Nicejskim. Jednakże jego poglądy zdobyły sobie sympatie wśród nielicznych duchownych (Biskup Euzebiusz z Nikomedii), czy Cesarza Konstancjusza II w latach 350-361. Arianizm stał się także wyznaniem germańskich ludów, które zalały Cesarstwo Zachodnie w V w. Szczególnie surową formę arianizmu przyjęli Wandalowie. Jedynie Frankowie przyjęli chrzest w obrządku rzymskim. Z czasem ludy germańskie zamieszkujące dawne imperium zaczęły odchodzić od nauk Ariusza (VII wiek).

Największy wpływ na rozwój arianizmu w Polsce miał Fausto Sozzini (Faust Socyn ur. 5 grudnia 1539 w Sienie - zm. 3 marca 1604 w Lusławicach). Ten włoski teolog, pisarz i poeta, pod wpływem stryja Lelio Sozzini i Miguela Serveta odrzucił istnienie Trójcy Świętej i dogmatów katolickich. W wieku 23 lat - w 1562 publikuje on pierwszą rozprawę teologiczną: "Komentarz do pierwszego rozdziału Ewangelii św. Jana". W tym samym też roku powstał pierwszy zbór Braci Polskich tzw. Zbór Mniejszy – utworzony w wyniku rozłamu w krakowskim zborze kalwińskim. Mniej więcej 5 lat później nim jeszcze „Komentarz….” Socyna przetłumaczono na język polski, a on sam przebywał na dworze księcia Toskanii Kosmy I, unikając kwestii religijnych i pisząc utwory o tematyce politycznej i miłosnej; w Węgrowie wyodrębnia się z kalwinizmu grupa Braci Polskich pod przywództwem Piotra z Goniądza. Do najznamienitszych członków tej wspólnoty należeli: Grzegorz Paweł z Brzezin, Szymon Budny - autor tłumaczenia Biblii oraz licznych rozpraw religijnych, np: "Przeciw Trójczanom", obalającej liczne argumenty przytaczane na uzasadnienie nauki o Trójcy Świętej. Do grupy tej należał później również Andrzej Wiszowaty – syn Stanisława Wiszowatego i Agnieszki Socynianki, jedynej córki Fausta Socyna, kaznodzieja i minister zborów, autor wielu traktatów religijnych (wśród nich najsłynniejszy "Religio rationalis" - "O religii zgodnej z rozumem"), wydawca dorobku braci polskich "Bibliotheca Fratrum Polonorum" na emigracji w Amsterdamie.
Jesienią 1578 roku Socyn przybywa do Krakowa na krótko, by w rok później, powraca i nawiązuje kontakty z grupą antytrynitarzy -Włochów z otoczenia królowej Bony. Następnie współpracuje z polskimi arianami, pomagając im ustalić spójną doktrynę religijną i rozstrzygając ich wewnętrzne spory, mimo, iż odmówiono mu wstąpienia do krakowskiego zboru, ponieważ sprzeciwił się ponownemu ochrzczeniu (twierdził, iż każdy chrzest chrześcijański jest tak samo ważny). Wszelako już od 1598 Faust stał się nieoficjalnym przywódcą polskich arian.

W 1580 napisał traktat polemiczny O autorytecie Pisma Św., który podkreślał rolę Biblii jako "słowa bożego", mimo, iż przyznawał, że w logiczny sposób nie można tego udowodnić. W 1586 ożenił się z córką Krzysztofa Morszczyna (protektora protestantów)- Elżbietą, która urodziła mu jedyne dziecko- Agnieszkę. Sam Faustyn reprezentował nurt umiarkowany, który nie sprzeciwiał się pańszczyźnie, państwu i sądownictwu.
Nim jednak Sozzini został przywódcą Braci Polskich nasiliły się presje kontrreformacji i tak w 1571 zniszczono w Krakowie zbór protestancki i cmentarze innowierców. W 1594 sam Socyn padał ofiarą napaści i przemocy - w 1598 grupa krakowskich studentów (podburzonych przez miejscowy kler katolicki), wywlekła Socyna z jego mieszkania, spaliła jego księgozbiór i usiłowała go zabić; w ostatniej chwili uratował go ksiądz-profesor Marcin Wadowita. W obawie o swe życie Faustyn wyjechał w 1598 do Lusławic koło Tarnowa, gdzie znajdował się duży ośrodek Braci Polskich. Tam też zmarł w wieku 65 lat.

Niestety nawet po śmierci, Sozzini nie uniknął represji. Lusławicki proboszcz kazał wykopać jego zwłoki, a następnie wrzucić je do Dunajca. Szczęściem ciało wyłowiono z wody i pochowano ponownie. Następnie grób wielokrotnie usiłowano zniszczyć, dopiero starania unitarian z USA i Wielkiej Brytanii w 1936 r. pozwoliły wybudować mauzoleum Socyna według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza. Dzisiaj jego grób znajduje się na terenie prywatnego parku dworskiego, należącego do kompozytora Krzysztofa Pendereckiego i nie jest udostępniany zwiedzającym.

Głównymi ośrodkami ruchu były: Pińczów oraz Raków, gdzie powstała tzw. Akademia Rakowska (1600) z aktywnie działającym domem wydawniczym. Absolwentem szkoły w Rakowie (1619-1629) Był również wnuk Socyna Andrzej Wiszowaty - późniejszy Minister zborów ariańskich i kaznodzieja na Wołyniu (m.in. w Beresteczku), Podolu i Małopolsce. Był również autorem 62 prac z dziedziny teologii, filozofii, religii i etyki. Za największe jego dzieło uchodzi "Religio rationalis seu de rationis judicio" - "O religii zgodnej z rozumem, czyli traktat o posługiwaniu się sądem rozumu także w sprawach teologicznych i religijnych" (wydane w Amsterdamie w 1684r). Wiszowaty był również wydawcą dorobku braci polskich - "Bibliotheca Fratrum Polonorum", które w 1674 trafiło na indeks ksiąg zakazanych.Arianizm kwitł również w Krakowie, Lublinie, Nowy Sączu, Lewartówie (Lubartów), Lusławicach, Kisieline na Wołyniu i Śmigilu.

Niestety w roku 1658 na mocy ustawy sejmowej Bracia Polscy zostali skazani za współpracę ze Szwedami w czasie Potopu na banicję. Wydarzenie to było to pierwszym przypadkiem naruszenia wolności religijnej w Rzeczypospolitej. W wyniku, czego znaczna część wyznawców wyemigrowała z kraju, jak choćby Andrzej Wiązowaty, przeniósł się wraz z rodziną do Amsterdamu. Później wraz z synem Benedyktem prowadził działalność wydawniczą w Holandii. Sam Benedykt był autorem m.in.: "Confessio fidei Christianae..." - konfesji ariańskiej; "Catecheses Ecclesiarum Polonicarum"- komentarz do katechizmu ariańskiego, (wydany w Amsterdamie w 1684 r.). Został również wybrany ministrem zboru w Kosinowie na synodzie braci polskich w Rudówce dnia 14 października 1684 r.
Część z Braci Polskich jednak pozostałą jednak w ojczyźnie, schodząc do podziemiado podziemia. Wiadomo, iż Kryptoarianie chrzczeni byli w Pińczowie i okolicach do 1684 r., a ich ośrodek w Jankówce funkcjonował jeszcze w pierwszych latach XVIII w.

Bracia za wyłączną podstawę swej doktryny uważali Biblię (zasada Sola scriptura). Podobnie jak arianie, nie uznając dogmatu o Trójcy Świętej. Jednocześnie uznając zasadę braterstwa wszystkich ludzi początkowo głosili bezwarunkowy pacyfizm, odmawiając przy tym służby państwu (zarówno na urzędach wojskowych jak i cywilnych) jako formy wywyższenia, wspólnota dóbr, potępienie kary śmierci. Wynikało to z wiary, iż Chrystus powołuje swoich wyznawców z rozmaitych środowisk, których to łączył wspólny Boży duch oraz szczerość, prawość i dobroć. Bracia Polscy kładli, więc nacisk na Prawo Boże, etykę, moralność i praktykę życia. Przy tym, nie odżegnując się od własnej interpretacji Pisma Świętego stosowali metodologię egzegetyczną, będącą antytezą metody stosowanej przez egzegetów trynitariańskich - katolickich, protestanckich i ortodoksyjnych. Gdy tamci usuwali z przekładów Biblii na języki europejskie tetragram imienia Bożego, JHWH (Jahwe), wręcz go przywracali tam, gdzie w hebrajskim tekście Biblii się on znajduje. W ślad za Miguelem Servetem, który w wyniku swoich badań nad Pismem doszedł do przekonania, że w ciągu trzech pierwszych stuleci naszej ery religia chrześcijańska została skażona; Socynianie zauważyli ponad to, iż autorzy znanego im przekładu Septuaginty nie tłumaczyli dosłownie wyrazów Elohim i Benei haElohim, które w hebrajskim oryginale służyły jako nazwy aniołów, sędziów i królów izraelskich. Odkrycie to wskazywało, że Jezus nie był w pojęciu Apostołów jedynym Synem Bożym oraz, że nie tylko Jahwe przysługiwał tytuł "boga" w starożytnym Izraelu. Na tej podstawie bracia doszli do wniosku, iż pierwotna teologia Kościoła była identyczna z teologią judaizmu.

Bracia polscy nie uważali się jednak ani za chrześcijan, ani za protestantów, ani też wyznawców judaizmu. Są raczej są monoteistycznymi chrystianami, kontynuującymi wiarę żydowskich notzrim (w Hebrajskim słowo to pochodzi od nazwy Nazaret i w formie Nazarejczyków oznacza pierwszych wyznawców Chrystusa) i tak według świadectwa Epifaniusza:

„Nazarejczycy nie różnią się w jakiś zasadniczy sposób od Żydów, skoro praktykują zwyczaj i doktrynę przepisaną przez żydowską Torę, oprócz tego, że wierzą w Mesjasza. Wierzą oni w zmartwychwstanie umarłych i w to, że wszechświat został stworzony przez Boga. Głoszą, że Bóg jest jeden, i że Jezus, Chrystus, jest Jego synem. Są bardzo uczeni w języku hebrajskim. Czytają Torę ... Dlatego różnią się od Żydów i od chrześcijan; od tych pierwszych, ponieważ wierzą w Jehoszua, Mesjasza; od prawdziwych zaś chrześcijan, ponieważ w dalszym ciągu praktykują żydowskie rytuały, jak np: obrzezanie, szabat i inne.”
- Epifaniusz, Adversus haereses 29, 7, PG 41, 402.


Oryginalność wyznania Braci Polskich pochodziła z, po pierwsze przekonania, iż Ojcem, jest wyłącznie Jahwe, Bóg starożytnego Izraela, oraz po drugie odrzucenia poglądu, że Logos (przedwieczny Chrystus) uczestniczył w stwarzaniu wszechświata jako Stwórca. Unitaryzm kształtujący się z tej wiary był na tyle nie wygodny by usuwać Braci z ziem polskich prawdopodobnie również w sposób brutalny. Jak głoszą miejscowe podania z okolic Świdnika, w tamtejszym parku dworskim znajduje się kapliczka wzniesiona w XVIII w. na zbiorowym grobie pomordowanych tutaj arian. Za kapliczką stał niegdyś zbór ariański, po którym nie ma już prawie śladu, a cała okolica była niegdyś widownią pogromów na tle religijnym.

Uniwersalna i ponadczasowa koncepcja równości i tolerancji płynąca z nauk Braci Polskich jak widać byłą zupełnie sprzeczna z polityką Kościoła w XVI i XVII wieku, która nie uznawała sprzeciwu z własną wizją i wręcz tępiła wszelkie myśli odstępujące od własnej doktryny. Widać czasem Kościół nie zgadzał się z naukami Chrystusa wyciągając z nich tylko to co było mu w danym momencie wygodnym, bo jak napisał włoski poeta Camilo Renato, komentując spalenie na stosie Migueala Serweta: "Ani Bóg, ani Jego duch nie wskazał takiego postępowania. Chrystus nie traktował w ten sposób ludzi, którzy się z nim nie zgadzali”.


-----------
praca zrodzona w pocie mego czoła i migreny vide Zaliczene Histori Filozofi Polskiej - AP kraków 25.02.07
Ave profesorum J.

PS BARDZO PRZEPRASZAM ZA MOZŁIWE BŁĘDY STYLISTYCZNE - TEKST WRZUCIŁEM SWIEŻO PO JEGO SKOŃCZENIU !!
 
__________________
Sanguinius, clad me in rightful mind,
strengthen me against the desires of flesh.
By the Blood am I made... By the Blood am I armoured...
By the Blood... I will endure.
Nightcrawler jest offline  
Stary 26-02-2007, 23:31   #2
 
LMGray's Avatar
 
Reputacja: 1 LMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnieLMGray jest jak niezastąpione światło przewodnie
Następny temat polityczno-historyczno-społeczny - cudownie i pomyslec, iz to jest forum fantasy


Cytat:
Napisał Nightcrawler
Uniwersalna i ponadczasowa koncepcja równości i tolerancji płynąca z nauk Braci Polskich jak widać byłą zupełnie sprzeczna z polityką Kościoła w XVI i XVII wieku, która nie uznawała sprzeciwu z własną wizją i wręcz tępiła wszelkie myśli odstępujące od własnej doktryny.
Zastanówmy się dobrze nad zwyczajami jakie panowały w tamtych czasach. Otóż w Polsce zginęło w czasie dwóch wieków !!!UWAGA!!! 17 osób z powodów religijnych. W całym XVI w. nie zabito nikogo! Nawet słynne zdeptanie i sprofanowanie hostii w czasie uroczystości, przez jednego z protestantów nie zakończyło się niczym innym jak nakazem odkupienia tejże hostii!!!!! Niemożliwe, a jednak. W tych samych czasach w Hiszpani płoneły stosy inkwizycji, we Francji mieliśmy noce św. Bartłomieja, czy całkowite eksterminacje ludności protestanckiej, tak samo w Anglii, gdzie tępiono katolików, księstwach niemieckich oraz oczywiście Carskiej Rosji. Na całym świecie szalała nietolerancja obojetnie jakiego wyznania był władca. Tylko w Rzeczypospolitej dwojga, a raczej trojga narodów i niezmiernej ilości wyznań była całkowita tolerancja religijna. Przypomnijmy sobie jaki był główny, ostatni postulat artykułów henrykowskich, swoistej konstytucji tamtych czasów.

Cytat:
Napisał Nightcrawler
Widać czasem Kościół nie zgadzał się z naukami Chrystusa wyciągając z nich tylko to co było mu w danym momencie wygodnym
"Oddaj cesarzowi to co cesarskie, a Bogu to co boskie"
Arianie twierdzili, iż nie będą płacic podatków na wojsko, administrację, etc. gdyż jest niepotrzebna i szkodzi państwu. Owszem np. szkolnictwo braci polskich było bardzo rozwinięte, ale to nie jakikolwiek arianin walczył z Chodkiewiczem, Żółkiewskim, czy Koniecpolskim broniąc naszego kraju.

Odpowiedzieć musimy sobie także na pytanie, dlaczego właśnie w Polsce powstał taki odłam?
Ponieważ nigdzie na świecie nie było możliwości utworzenia takiej "specyficznej religii", tylko ultraliberalna Rzeczpospolita była w stanie zaakceptować tak dziwaczny nurt.

PS. Uwielbiam XVI w., a kanclerz Rzeczypospolitej Obojga Narodów, hetman wielki koronny, przywódca ruchu egzekucyjnego... Jan Zamoyski jest największym z moich autorytetów. --> to taka dywagacja na mój temat 8) 8) 8)

Pozdrawiam i zapraszam do dyskusji
 
__________________
"Niektórzy patrzą na świat i pytają: Dlaczego?
Inni patrzą na swoje marzenia i pytają: Dlaczego nie?"
George Bernard Shaw
LMGray jest offline  
Zamknięty Temat



Zasady Pisania Postów
Nie Możesz wysyłać nowe wątki
Nie Możesz wysyłać odpowiedzi
Nie Możesz wysyłać załączniki
Nie Możesz edytować swoje posty

vB code jest Wł.
UśmieszkiWł.
kod [IMG] jest Wł.
kod HTML jest Wył.
Trackbacks jest Wył.
PingbacksWł.
Refbacks are Wył.


Czasy w strefie GMT +2. Teraz jest 12:51.



Powered by: vBulletin Version 3.6.5
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Search Engine Optimization by vBSEO 3.1.0
Pozycjonowanie stron | polecanki
Free online flash Mario Bros -Mario games site

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172