Recenzja może zawierać spoilery.

Kiedy bezimienny bohater książki wraca w rodzinne strony, postanawia odwiedzić pewien dom w sąsiedniej okolicy. Wizyta nieoczekiwanie budzi w nim uśpione wspomnienia z dzieciństwa. Dotyczą one sprawy samobójstwa w skradzionym samochodzie, trójki zagadkowych kobiet oraz upiornych sił zza kurtyny rzeczywistości. Tak można w możliwie dużym skrócie streścić tę baśń dla dorosłych, a trzeba wiedzieć, że to ulubiony gatunek autora. Dlatego też tak swobodnie nakreśla on wizję świata, zmyślnie ustawiając w nim wszystkie elementy.
To wspomniane wcześniej członkinie rodziny Hempstock spajają całą fabułę. Każda reprezentuje inne pokolenie, lecz czas oraz wiele innych, ziemskich zasad są dla nich rzeczami względnymi. Po drugiej stronie barykady mamy złe moce, które cały czas ostrzą sobie zęby na niewinną duszę młodego bohatera. Część plugawych stworów niby jest konkretnie nazwana, lecz tak naprawdę natura zagrożenia nie zostaje dookreślona. Wiemy natomiast, że ma coś z nim wspólnego pojawienie się nowej opiekunki głównego bohatera, panny Monckton.
Osobiście wolę komiksy Gaimana od jego książek, ponieważ mam wrażenie, że w historiach obrazkowych porusza się on o wiele lepiej. „Ocean na końcu drogi” jest dobrze napisany pod kątem rzemieślniczym. Poza tym jednak, jest to dzieło dość przewidywalne i podążające ścieżką, którą średnio zaawansowany czytelnik przebył wiele razy. Trochę szkoda, bo przecież powieść zawiera bardzo wdzięczny przekaz, traktujący dziecięcą wrażliwość jako coś, co powinniśmy chronić. Z tego motywu można było ulepić coś bardziej odkrywczego. Ciekawie natomiast zostało zarysowane kobiece trio oraz sam motyw tytułowego oceanu, który znajduje się w zaskakującym miejscu. Jak zwykle też, jak to u Neila, mamy trochę nawiązań do wierzeń i legend, co nadaje całości onirycznego klimatu.
Czy po „Ocean…” warto sięgnąć? Bynajmniej jest to pozycja obowiązkowa, ale można przy niej miło spędzić czas. Autor stwierdził, że nie planował tej publikacji i powstała ona dość spontanicznie. To niestety da się odczuć. Z drugiej strony nawet trochę gorszy Gaiman, to wciąż dobry Gaiman.

Choć francuskie komiksy nie wydają się być szalenie popularne w Polsce, tak można powiedzieć, że rodzimy czytelnik ma szczęście do Joanna Sfara. Ten scenarzysta i rysownik wypracował wyraźny, bardzo indywidualny styl, a wiele jego dzieł wydano także u nas. W mojej ocenie najlepszym z nich jest cykl „Profesor Bell”, pierwotnie zawierający pięć zeszytów, natomiast w polskiej wersji zamknięty w trzech tomach.
Komiks jest pełen psychodelicznej i oderwanej od rzeczywistości atmosfery. Mimo to główny bohater był wzorowany na postaci z krwi i kości. Co więcej, Joseph Bell, bo o nim mowa, stał się inspiracją dla sylwetki Sherlocka Holmesa. Tak właśnie nazywał się profesor medycyny, na którego zajęcia uczęszczał sam Arthur Conan Doyle. Bell miał być niezwykle inteligentnym uczonym, z którym konsultowała się nawet policja.
Stąd wychodzimy do właściwego bohatera komiksu. Sfarowski odpowiednik również posiada umysł jak brzytwa, a w swojej rezydencji trzyma trofea, które świadczą o zwiedzeniu co najmniej połowy świata. Prócz tego, że jest chirurgiem i wykłada na uniwersytecie, stale podejmuje kryminalne śledztwa, zawsze jednak o wymiarze ezoterycznym. Jego towarzyszami są zmiennokształtny duch oraz komisarz lokalnej policji, choć przez wszystkie części przewija się rzecz jasna znacznie więcej postaci. Co do samych zagadek, to nie ich rozwiązanie jest tu najważniejsze, ale to, w jaki sposób w ogóle prowadzona jest narracja. A dzieje się naprawdę sporo.
„Profesor Bell” to przykład świetnie wyważonej fabuły. Czego tu nie ma: mroczne intrygi przekładają się ze slapstickowym humorem, a wszystko to w oparach opium i objęte ramą ponurej przypowieści. W jednej chwili mamy sceny jak ze „Snu nocy letniej”, a zaraz główni bohaterowie uczestniczą w kreskówkowej wręcz bójce. W połączeniu z rozedrganą kreską Sfara i zgniłymi kolorami, daje to przedziwnie ciekawy efekt, którego praktycznie powtórzyć się nie da.
Choć wszystkich pięć przygód jest ze sobą swobodnie powiązanych, tak z czasem widać, że autor zaczął snuć coś na rodzaj głównego wątku. Niestety, prawdopodobnie nigdy nie będzie nam dane poznać ostatecznej konkluzji, bowiem seria nie została ukończona. Ostatnia część pojawiła się w 2006 roku, a od tego czasu Sfar zaangażował się w wiele innych projektów. To jest właściwie jedyny mankament, który widzę w samym komiksie - że nie poznam właściwego zakończenia. Poza tym jednak to świetna, oryginalna historia.

Recenzja może zawierać spoilery.

Może zabrzmi to cynicznie, ale moim zdaniem większość książek i filmów o chorobach dzieci to banał. Autorzy zbyt często wykorzystują fakt, że przedstawiona historia sama w sobie jest smutna, więc głupio byłoby ją skrytykować. Inne odczucia miałem natomiast z „Oskarem i Panią Różą”. Jest to krótka forma o chorym na białaczkę chłopcu, który w szpitalu nawiązuje bliższą relację ze swoją opiekunką. W formie listów opisuje on jak pani Róża, nazwyana też ciocią, wymyśla dla niego specyficzne zadanie. Każdego dnia ma odgrywać poszczególne dekady życia, które wkrótce zostaną mu odebrane. To, co początkowo jest traktowane jako tragikomiczna zabawa, z czasem przeradza się w całkiem intrygujące studium przyspieszonego dorastania, a także śmiertelności jako takiej.
Zachowania Oskara nie można nazwać krystalicznym, choć może zostać usprawiedliwione wiekiem oraz sytuacją, w jakiej się znalazł. Bywa niesforny, buntuje się, ma wręcz wrażenie, że nienawidzi własnych rodziców, którzy według niego wypierają tragedię. Rzuca wyzwanie samemu bogu, którego motywów również nie jest w stanie pojąć. Pani Róża z kolei ani myśli na siłę go strofować. Zamiast tego daje mu zrozumienia, że ma prawo czuć gniew, ale przy okazji ucieka się do różnych zabiegów, aby dać małemu choć trochę nadziei. Co ważne, nie uszlachetnia się tu również samej śmierci. Pozostaje ona bezsensowna, bo tylko taka może być w przypadku małego dziecka. Liczy się jednak to, jak bohaterowie wykorzystają dany im czas, bez względu na to, ile go pozostało.
Nie jest to również bardzo głęboka oraz innowacyjna książka, bowiem w istocie została napisana prostym językiem. I nic w tym złego, ponieważ przekaz działa. Mówi się tu konkretnie o tym, że dzieci nie są głupie i należy ich uczucia traktować poważnie. To czasem my, nawykli do konwenansów dorośli, mamy większe problemy z nazwaniem swoich obaw oraz potrzeb. To ciekawa konkluzja, do której nie trzeba wielkich słów, ani napompowanej fabuły.

Książka poświęcona raczej nieznanej szerszemu gronu bitwie z września 1939 roku. Było to starcie odwodowych jednostek polskich z niemieckimi zagonami pancernymi i chociaż samo w sobie nie wpłynęło za bardzo na przebieg wojny, jest w zasadzie taką kampanią wrześniową w pigułce. Na jej przykładzie można zobaczyć jakie były mocne strony Wojska Polskiego i Wehrmachtu, a gdzie były ich słabe strony. Opracowanie pana Zarzyckiego dodatkowo to ułatwia, bowiem porusza wiele istotnych kwestii dotyczących struktur walczących pod Iłżą jednostek, a także kwestii organizacyjnych obu armii, które jednak można odnieść również do wojsk walczących na innych odcinkach.

Bardzo podobają mi się książki historyczne, w których autor przedstawia hipotezy, a potem na boku, najczęściej w przypisach, wspomina że istnieją również inne wersje wydarzeń, czasami wchodząc z nimi w polemikę. I tutaj takich momentów nie brakuje, dzięki czemu mogę się nie tylko dowiedzieć jaki bieg wydarzeń autor uważa za najbardziej prawdopodobny, ale również natrafiając na inne opracowanie, dotyczące tego samego zagadnienia, nie wpadam w konsternację, widząc zupełnie inną wersję.

Książka bardzo mi się podobała. Pisana jest, nazwijmy to, "technicznym" językiem. Jeśli ktoś miał okazję czytać książki z serii "Historyczne bitwy" poświęcone starciom z XX wieku, wie co mam na myśli, większość tych książek jest w ten sposób pisana. Czyli w sumie nie jest dla każdego, raczej dla pasjonatów. Ale w tej kategorii oceniam ją wysoko.

Kolejna książka o polskim wrześniu, tym razem poświęcona obronie stolicy. Nie będę się o niej rozpisywał, bo prawdę powiedziawszy niezbyt mi się spodobała. Ale zacznę od jej mocnych stron.

Książka przemyślana z dobrze zaplanowanymi rozdziałami, z których każdy porusza inne zagadnienie. Te jednak siłą rzeczy czasami się krzyżują. Powoduje to co prawda liczne zwroty typu "ale o tym już pisaliśmy", albo "szerzej o tym w rozdziale piątym", ale z drugiej strony jest to chyba lepsze rozwiązanie niż opisywanie wszystkiego razem w porządku chronologicznym, tym bardziej, że książka porusza naprawdę wiele tematów.

Paradoksalnie o samych działaniach wojennych nie ma nawet tak wiele. Główny ciężar opracowania spoczywa na tematach dotyczących organizacji improwizowanej właściwie obrony miasta, decyzji które do niej doprowadziły i paru innych rzeczach. Oczywiście o walkach jest również, ale zdecydowanie mniej.

Natomiast jeśli miałbym coś tej książce zarzucić, to tylko jedną, ale za to bardzo poważną rzecz (chyba najpoważniejszą jaką można). Mianowicie błędy. Zaskakująco duża liczba błędów dotycząca nazwisk, nazw jednostek, czasami nawet samych wydarzeń, które albo działy się w innym miejscu, albo wcale (nie wiem, nie dociekałem). I to tylko w kwestiach, które są mi ogólnie znane. Nie wiem jak było w tych, o których wiem niewiele lub nic. No cóż, według notki o autorze na okładce, specjalizuje się on w wojnie polsko-bolszewickiej. Może byłoby lepiej, gdyby skupił się na tym okresie.

Przygody, a w zasadzie jedna przygoda, znanej z serialów animowanych ze świata Star Wars, Ahsoki Tano. Jak zdołała przeżyć rozkaz 66? Co się z nią działo potem? Jak dołączyła do Rebelii? Ta książka odpowie na te pytania i pokaże jak bohaterka zmieniła się z dojrzałej, ale jednak wciąż trochę naiwnej nastolatki, którą pożegnaliśmy pod koniec serii Wojny Klonów, w dorosłą i pewną siebie wojowniczkę, którą powitaliśmy w serii Rebelianci.

Gdybym miał porównać ten tytuł do innych znanych mi pozycji z uniwersum Gwiezdnych Wojen, powiedziałbym że nie wyróżnia się na ich tle. Nie jest to książka świetna, ale nie jest też zła. Jest dobra, po prostu. Historia w niej opowiedziana nie jest zbyt skomplikowana, osobiście odniosłem wrażenie, że jest ona raczej tłem dla tego, co się dzieje w głowie głównej bohaterki, dla zmian, które w niej zachodzą. Zmian podyktowanych takimi, a nie innymi wyborami, popełnionymi błędami itd.

Zasadniczo jest to książka młodzieżowa, ale interesująca i czyta się ją szybko i lekko. Jeśli ktoś lubi lub chociaż zna serial "Wojny klonów", mogę mu śmiało polecić. W innym wypadku chyba lepiej sobie odpuścić.

Szczerze mówiąc nie wiem czy jest to tytuł promocyjny dla gry komputerowej o podobnym tytule, czy raczej to związki z grą miały wpłynąć na sprzedaż książki. Wiem jedynie tyle, że po raz drugi sięgnąłem po gwiezdnowojenną książkę z wyrazem "Battlefront" w tytule, po raz drugi zrobiłem to z pewnymi wątpliwościami i po raz drugi zostałem mile zaskoczony jakością.

Powiem szczerze, zawsze byłem zadeklarowanym rebelianckim ścierwem, gardzącym i nienawidzącym Imperium. Jednakże w tej książce nie miałem problemu z identyfikowaniem się z bohaterami, którzy są przecież żołnierzami tego ostatniego. Może to dlatego, że znałem ich ze wspomnianej gry, a może jednak zasługa autorki, która pomimo topornych początków potrafiła mnie zainteresować i wciągnąć w swoją opowieść.

Mamy tutaj trójkę bohaterów znanych nam z gry (Versio, Hask, Meeko) i do tego jedną ich koleżankę. Dowiemy się jak powstał tytułowy oddział i zobaczymy go w akcji na pierwszych misjach. Jeśli jednak ktoś się spodziewa masy fajerwerków, setek rebelianckich zwłok itd., jak to miało miejsce w grze, może się srogo zawieźć. Nie wiedzieć czemu, okazuje się, że Inferno nie jest oddziałem do zadań specjalnych, a raczej komórką wywiadowczą.

Mamy więc do czynienia nie tyle z książką wojenną, choć trochę strzelanin oczywiście będzie, co raczej z opowiadaniem szpiegowskim, choć też nie w stylu Jamesa Bonda czy Hansa Klossa. Trzeba przyznać, że członkowie oddziału potrafią być bardzo naiwni w swoich przekonaniach (a czasem i postępowaniach), ale może właśnie dlatego tak łatwo ich polubić. Ale pomimo prostoty ich charakterów, książka zaserwuje nam spory dylemat o naturze moralnej. Nie mogę jednak zdradzić jaki.

Dodam jeszcze, że jeden wątek szczególnie mnie poruszył, by nie powiedzieć, że mną wstrząsnął. Co prawda jestem czuły na tego typu rzeczy i pewnie ten fakt ma spory wpływ na mój taki, a nie inny odbiór, ale była to naprawdę mocna rzecz. Ostatnich rozdziałów, które dzieją się już po tym wydarzeniu, nie czytało się tak samo, możecie mi wierzyć.

Polecam, nawet jeśli nie znacie gry.

Recenzja może zawierać spoilery.

Niecodzienna seria komiksowa, która najogólniej mówiąc traktuje o tytułowym donżonie oraz jego właścicielach na przestrzeni lat. Potem cykl zaczyna bardziej skupiać się na rozwijaniu świata, z czego można można wyróżnić trzy okresy oraz odpowiadających im bohaterów. Dzieje się tutaj naprawdę sporo, bo całość zaczyna się jako parodia fantasy, aby przejść do onirycznej, miejscami niepokojącej formy. Postacie jak Marvin, Herbert czy Hyacinthe są ciekawie zarysowane i ulegają licznym przemianom w przeciągu poszczególnych tomów. Bywa nawet, że zmieniają się kompletnie, bo kiedy myślimy już, że dany bohater będzie wyraźnym protagonistą, to fabuła potrafi wykonać zaskakującego fikołka.
Autorzy zastosowali ciekawy zabieg, mianowicie uznali, że seria będzie liczyć ponad sto zeszytów, ale wydane zostaną w dość luźnej kolejności. Ostatecznie pojawiło się ich około czterdziestu, choć nie wszystkie zostały przetłumaczone na język angielski (w tej formie czytałem właśnie cykl, co ciekawe zeszytów po polsku jest więcej). Przebieg wydarzeń może więc przyprawić zawrót głowy, a wszelkie przerwy czytelnik musi dopowiedzieć sobie sam. Co ciekawe, taki zabieg działa, a to dlatego, że Sfar i Trondheim bardzo świadomie prowadzą swoją sagę, którą umiejętnie pokręcili, jak to potrafią zrobić tylko Francuzi. Należy do tego dodać oprawę graficzną, którą nazwałbym interesująco groteskową. Choć nie przez cały czas „Dungeon” trzyma pod tym względem różny poziom, to zazwyczaj cieszy oko.
Komiks jest rzeczą zdecydowanie świeżą i trudno porównać go do innego tytułu. Startuje bardzo dobrze, potem trochę zwalnia, a jego autorzy potrafią lekko przekombinować. Problematyczna może być mocno niecodzienna chronologia, ale ja ten eksperyment uznaję za udany.

Ocena: 7/10