- To bierzemy ją ze sobą? Tę córkę? - nie zrozumiał Rusłan. Dla Dolganina metafora była rodzajem górskiego smoka, ironia - rodzajem gorzkiego owocu, a za "kontekst społeczny" mógłby profilaktycznie dać w ryj, bo kto wie czy to nie coś brzydkiego o nim.

Ale miewał i przebłyski, jak wcześniej. A Dolgańską kulturę znał, w końcu się w niej wychował. Więc gdy przy oporządzaniu kon zaczepił go Yarisław, Dolganin wiedział co powiedzieć.
- Prawo gościny święta rzecz, nie ukrzywdujom nas. Jakby coś do nas mieli, to by ubili przed zaproszeniem. Albo jak wyjedziem, to pościg puszczom. Ale tak to nic nam nie zrobiom, chyba, że po pijaku w bitke się któryk wda, jak to na zabawak.
Zaproszenie dostalim, na uczcie musim zostać, a ta przed późną nocą się nie skończy. Przynajmniej darmowa wyżerka bydzie. I kumys! - ucieszył się Rusłan - No i uczta się nie skończy przed późnom nocom, a kto sie w noc wymyka, nie podziekowawszy atamanowi ten... no, obraża go i potem siła nieprzyjemności z tego. Jak co zginie to zawżdy na niego - mówił jakby z doświadczenia.

- Wynajął, żebyśmy zrobili karty z gryfami, jasne - kiwnął głową Rusłan - Yyy... ale jak mi każą narysować takiego gryfa to ja nijak nie umiem. Może my będziemy przewodnikami i ochraną, a Ty kartemgrafem? - zasugerował.

Pomimo wątpliwości zostali w Medvednyj. Nikt nie zawracał im głowy aż do wieczora. Mieli dość czasu, by ustalić plan działań, a nawet wytłumaczyć sobie co to ta kartografia. Gdy słońce zaczynało już zachodzić, zostali zaprowadzeni do długiego, parterowego budynku, bardziej przypominającego ogromny namiot. Dach opierał się na słupach, a wyprawione skóry rozwieszone pomiędzy tymi drewnianymi filarami tworzyły ściany. Po długości budynku stały ławy ustawione w trzech rzędach. Bliżej wejścia siedziały kobiety z dziećmi, a trochę dalej mężczyźni. W środku panował niezwykły hałas – śmiechy, krzyki, pieśni i instrumenty grajków łączyły się w niezrozumiałą kakofonię dźwięków. Za ławami płonęły dwa ogniska, na rożnach obracanych powoli przez Ungołów piekły się prosiaki, w powietrzu unosił się smakowity zapach pieczonego mięsa i dym gryzący lekko w oczy. Za paleniskami, na samym końcu budynku ustawiono na niewysokim podwyższeniu poprzecznie stoły dla ważniejszych person. Właśnie tam zostali zaprowadzeni i usadzeni po prawicy atamana, który ponownie ich przywitał. Bardzo szybko do ich czarek trafił przeźroczysty płyn o ostrym zapachu, a Gornov wzniósł toast.

- Za zdrowie naszych gości i ich pomyślność! – krzyknął, by słyszeli go ci siedzący na podwyższeniu. – Oby Ojciec Niedźwiedź prostował ich ścieżki, konie niosły ich prosto do celu, a ich kobiety jęczały głośniej, niż ich wrogowie!

Zgromadzeni wokół niech buchnęli gromkim śmiechem i podnieśli czarki. Takich toastów powtórzyło się zresztą wiele tego wieczora, a każdy wznoszący starał się przebić sprytem i humorem poprzednika. Yarislav i Rusłan bez namysłu rzucili się na poczęstunek. Kiedy okazało się, że nie je się tu koni i nie pije ich skisłego mleka, bardzo szybko dołączył się do swoich towarzyszy Gnimnyr, który w ten właśnie sposób zaczął powoli rozróżniać pewne drobne, acz istotne różnice w kulturze Dolgan i Ungołów.

Miejscowi siedzący najbliżej zadali kilka grzecznościowych pytań o wiadomości z zachodu. Nikt nie pytał ich o cel podróży. Do czasu.

- A was to gdzie bogowie prowadzą? – Ataman nachylił się w ich stronę, ogryzając wielki kawał mięsa nabity na nóż. – Tutaj rzadko kiedy ktoś zmierza na wschód.

- Krasnolud jest kartografem wynajętym przez Bojara Ivana Vasilievicza Skaradnyjova do celu zmapowania wschodnich Goromadnych - nadzwyczaj wyraźnie powiedział cokolwiek wcięty Rusłan, który jednak jako tropiciel wiedział, że jak tutejsi będą chcieli poznać cel ich podróży, to wystarczy że spraedzą w która stronę ślady prowadzą -A my z kolei jesteśmy jego ochroną - dodał spokojnie, a po chwili wzrok mu się nieco rozmył.
- A może zachodnich? A chuj, najwyżej całe zwiedzimy, chyba że on lepiej pamięta - roześmiał się - Kto to widział, żeby takie wysokie góry budować, nawet nie będzie jak się rozpędzić na koniu, czuć wiatr we włosach, tylko zimno i pewnie mokro do tego. Mieszka tam ktoś w ogóle? Czy tylko ptaki i wilkołaki? - zapytał.

- Mapy? A na co komu mapy? – zaśmiał się gromko Gornov. - Tu jest ziemia, a niebo nad nami. Za górami wschodzi słońce, i chowa się z drugiej strony nieboskłonu. Nie trza nam wiedzieć nic więcej! My ludzie stepów, w Góry Szaleństwa nie zapuszczamy i wam radzę to samo. Tam tylko złe, od wieków. Jak się jednak uprzecie, to najkrótsza droga prowadzi tam przez Mroczny Las, kierujcie się prosto na Mnicha. To taki szczyt.

Złożył palce razem układając dłonie w kształt trójkąta i zapewne wspomnianej góry. Był przyzwyczajony do dziwactw, które przynoszą ludzie z zachodu albo samo myślenie o Goromadnych psuło mu humor, nie poruszał bowiem więcej tego tematu. Na propozycję siłowania się zareagował jednak entuzjastycznie, rozsuwając gwałtownie półmiski i talerze.

- Siadaj naprzeciwko! Nie zostałem atamanem ignorując wyzwania.

Siedzący obok z miejsca zaczęli obstawiać zakłady. Gornov może nie był zbudowany tak mocno jak Yarislav, ale sił z pewnością mu nie brakowało. Mężczyźni niemal zgnietli swoje prawice w potężnym uścisku, ale już po sekundzie okazało się, że oprócz mocy potrzebna jest technika. Ręka atamana niemal od razy grzmotnęła grzbietem o blat stołu. Monety zmieniały właścicieli, a przegrany ze śmiechem klepnął zwycięzcę w ramię.

- Takiś silny? To teraz ja mam wyzwanie dla ciebie. Wołać mi tu Yontka!

- Yontek! Yontek! – wokół zabrzmiały rytmiczne okrzyki, a z tłumu wyszedł młodzian, odziany w baranie futra, przerastający najwyższych tutaj co najmniej o głowę. Yarislav zdążył jedynie pomyśleć, że przez rodzinę tego chłopaka musiał w którymś momencie przewinąć się ogr. Hałas ucichł jednak jak przecięty nożem. Przed podwyższeniem stanęła przygarbiona starucha z oczami zasłoniętymi bielmem odziana w łachmany, z chustą w kolorowy, kwiecisty wzór założoną na głowę. Z jednej strony podpierała się dziwnym, zakrzywionym kijem, na którym zawieszono kilka piór, zdechłą mysz i nieduży wiecheć zaschniętej trawy. Drugą ręką przytrzymywała się przedramienia młodej, zabójczo pięknej blondynki o niebieskich oczach i intensywnym, głębokim spojrzeniu. Za nimi stały dwie pary, mężczyźni podtrzymywali delikatnie kobiety, które trzymały w ramionach niemowlęta. Ataman błyskawicznie zszedł do starowinki i przyklęknął przed nią z szacunkiem.

- Matko...

Matka Olga, wiedząca, wiedźma położyła dłoń na głowie Gornova.

- Wstań, Mikhaił. Czas już przyjąć dzieci do klanu ... albo oddać je bogom.

Pomocnicy odsunęli rożna znad jednego z palenisk, a rodzice położyli dzieci na ziemi, rozwijając koce i beciki. W tym czasie wiedźma sięgnęła do swojej torby, wyciągnęła jakieś suszone zioła i wrzuciła je do ognia. Od razu buchnął do góry dym, biały i gęsty. Przez tłum przetoczyło się głębokie westchnięcie. Staruszka mruczała ciągle pod nosem, cicho i niezrozumiale. Podeszła w końcu do pierwszego dziecka, kucnęła i zaczęła dotykać całego ciała, od głowy do stóp. Wzięła niemowlę w ramiona i zaczęła krążyć wokół ogniska. Jej towarzyszka, zerkając ciągle na Rusłana i Yarislava, dosypywała od czasu do czasu ziół do ognia. Za każdym razem dym ulatywał w górę, a stara wiedźma wkładała do niego dziecko, płaczące już teraz donośnie. Zatrzymała się w końcu, odwróciła w stronę rodziców i nagłym ruchem rzuciła ich syna ponad ogniem. Ojciec złapał dziecko tak delikatnie, jak potrafił. Starowinka podeszła do nich i położyła trzy palce na czole malucha.

- Witaj w klanie Trzech Strumieni, Dymitrze. Nie jesteś skażony złem. Strzeż się mrocznego spojrzenia.

Wiedźma rozpoczęła ten sam ceremoniał dla drugiego dziecka. Podrzuciła jednak głowę gwałtownym ruchem, gdy jej pomarszczone ręce dotarły do stóp dziewczynki. Matka od razu buchnęła płaczem, wszyscy wokół widzieli zniekształcone, powykręcane mocno nóżki.

- Alyana, zabierz ją! – starucha warknęła na blondynkę. – Ma stopy diabła!

Ojciec dziewczynki szarpnął się mocno z krzykiem, ale przytrzymali go inni Ungołowie.

- Znasz obyczaj, Grigorij. – Ataman Gornov stanął przed nim, kładąc mu rękę na ramieniu. – Jesteście młodzi, będziecie mieli jeszcze wiele dzieci.

Ceremonia dobiegła końca, ale impreza trwała do samego rana.

Jak mówi stare przysłowie wozaków: "Piłeś? Nie jedź"... Niestety Rusłan go nie znał. A poza tym prawdziwego Dolganina można poznać po tym, że pijany działa tak samo efektywnie jak trzeźwy.
- Yari, Grimmi, wstawajemy - obudził towarzyszy szturchaniem - Konie nam trza rychtować... - zaczął. O wczorajszej ceremonii nie myślał wiele. Z szamanami lepiej się nie kłócić, a poza tym prawa stepów są surowe, jak same stepy i twarde, jak ich mieszkańcy.

Zjadł, odlał się i wskoczył na konia. Choć wielkie było z niego chłopisko, słowa "woltyżerka" nieznające, Rusłan poruszał się sprawniej niż by mogło się wydawać. Przynajmniej tak długo jak chodziło o konie. Niech Ungołowie patrzą i podziwiają.

- Do tego lasu co mówili to w tamtą stronę - pokazał - Trza się nam na mnicha kierować - dodał i ruszył galopem. Zwolnił natychmiast gdy znaleźli się poza wzrokiem mieszkańców osady, nie zamierzał przecież zajeździć konia, ale zrobić wrażenie trzeba. A przy okazji było to przyjemne. Przy tym wszystkim nie zapomniał jednak o rozglądaniu się. Było nie było - dwójka wędrowców niedawno zniknęła niedaleko.