| | Wrzucę parę informacji, które bez trudu można znaleźć w necie. Skoro ma to być temat pomocniczy dla sesji, to może właśnie zaczniemy od zebrania wiadomości, a dopiero potem przejdźmy do dyskusji  Niestety z braku czasu nie mogę odnieść się do źródeł książkowych, ale myślę, że na sam początek wyszperane materiały z netu mogą się okazać pomocne. Nie są to może jakieś wybitne źródła, ale ja laikiem jestem (teksty nie są opracowane przeze mnie tylko kopiowane). A wrzucam je tutaj, by nie musieć co chwilę szperać po google i innych serwisach. Cytat: Kraj Przylądkowy (Prowincja Przylądkowa, ang. Cape Province, właściwie Prowincja Przylądka Dobrej Nadziei, Cape of Good Hope Province) - dawna prowincja w Republice Południowej Afryki (wcześniej też prowincja Związku Południowej Afryki, obejmująca południowe wybrzeża Afryki. Jej powierzchnia wynosiła 721 tys. km², a zamieszkiwało ją 6 721 tys. mieszkańców (rok?), głównie ludy Bantu. Stolicą prowincji był Kapsztad.
Prowincja Przylądkowa powstała na miejscu założonej przez osadników holenderskich w XVII-XVIII w. Kolonii Przylądkowej (Cape Colony).
W 1994 Prowincja Przylądkowa została podzielona na trzy mniejsze prowincje: Prowincję Przylądkową Zachodnią, Północną i Wschodnią. Niewielka część została włączona do Prowincji Północno-Zachodniej.
ŹRÓDŁO | Cytat: Przylądek Dobrej Nadziei (port. Cabo da Boa Esperança), pierwotnie Przylądek Burz (port. Cabo das Tormentas) – przylądek leżący w Republice Południowej Afryki, 160 km na północny zachód od Przylądka Igielnego. Stanowi zakończenie Półwyspu Przylądkowego, u którego nasady leży Kapsztad.
Półwysep leżący w nizinnym otoczeniu stanowią skaliste wzgórza charakterystycznego powulkanicznego kształtu z pojedynczą Górą Stołową (Tafelberg, Table Mountain) o wysokości 1067 m n.p.m., dominującą nad otoczeniem i widoczną daleko z morza, a której nazwa wiernie oddaje jej kształt. Część półwyspu, łącznie z urozmaiconą linią brzegową, stanowi rezerwat wielu stref przyrody skupionych na niewielkim terenie, z dużą różnorodnością występujących tam organizmów żywych (w tym wiele endemitów). Jest to jednocześnie obszar jednej z najwyższych na świecie aktywności wyładowań atmosferycznych.
"Odkrywcą" przylądka był Bartolomeu Dias, który nazwał go Przylądkiem Burz. Nazwa została zmieniona przez Jana II na Przylądek Dobrej Nadziei, gdyż było to miejsce, którego osiągnięcie dawało nadzieje na dotarcie na Daleki Wschód.
ŹRÓDŁO
| Cytat: Kolonializm europejski w Afryce w XIX-XX wieku
XIX wieczna Afryka nie była terenem bardzo skolonizowanym. Do pewnego czasu w pełnej zależności od krajów europejskich pozostawały: Kraj Przylądkowy pod kuratelą Anglii i terytoria Mozambiku i Angoli kontrolowane przez Portugalczyków.
Z czasem sytuacja zaczęła się zmieniać. Niezadowolona z działalności algierskich piratów Francja, postanowiła podporządkować sobie terytorium Algierii, co udało jej się uczynić do połowy XIX wieku. Niebawem przybyło tam około 100 000 francuskich kolonistów, którzy mieli w szczególności kierować aparatem administracyjnym i jednostkami wojskowymi.
Sąsiednia Tunezja stała się francuską kolonią w latach 80-tych, natomiast leżące na zachód od Algierii Maroko stało się francuskim protektoratem.
Anglia kontrolowała Kraj Przylądkowy, który uzyskała na Kongresie Wiedeńskim. Zamieszkiwała tam ludność burska, będąca potomkami holenderskich kolonistów. Pomiędzy brytyjską administracją a burskimi osadnikami nie było niesnasek, do chwili gdy odnaleziono na tych obszarach bogate złoża złota i diamentów. Anglicy, chcąc rzecz jasna czerpać zyski z tych złóż, pragnęli zająć terytoria zamieszkiwane przez Burów (Transwal i Orania), Burowie jednak nie chcieli się podporządkować. W wyniku tego wynikł konflikt zwany wojną burską (1899-1902). Mimo ciężkich walk, w trakcie której Burowie zabili dużą ilość angielskich żołnierzy prowadząc walkę partyzancką, udało się Anglikom pokonać burskich kolonistów. Na miejscu Kraju Przylądkowego i obszarów zamieszkałych przez Burów powstał Związek Południowej Afryki.
Ciężkie walki przyszło także toczyć Anglikom w Sudanie, w którym wybuchło powstanie Mahdiego. Mimo początkowych klęsk (powstańcy zajęli Chartum), udało się Anglikom zdławić powstanie.
Kolonializm angielski poszedł dalej w związku z planami budowy transafrykańskiej linii kolejowej łączącej Kair z Kapsztadem (Cape Town). Niezbędne było opanowanie wschodniej części kontynentu afrykańskiego. Wkrótce angielskie posiadłości w Afryce rozciągnęły się na Sudan, Ugandę, Kenię i Rodezję. Duże zyski czerpali również z kontroli Kanału Suezkiego, szczególnie że byli jego największymi akcjonariuszami.
Innymi krajami, które miały swoje kolonie w Afryce były Belgia, Włochy i Niemcy.
Do Belgii należało tzw. Kongo Belgijskie, natomiast Włochy dążąc do umocnienia swojej pozycji w basenie Morza Śródziemnego opanowała Libię w 1912 roku, natomiast w latach późniejszych zdobyła kontrolę nad Somalią i Erytreą.
Najbardziej nad brakiem posiadania dużej liczby kolonii ubolewali Niemcy. Kolonializm niemiecki rozpoczął się dość późno, bo dopiero po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku. Posiadłości niemieckie nie były wielkie i obejmowały tereny Kamerunu, Togo oraz kilku pomniejszych obszarów w Afryce zwanych - Niemiecką Afryką Zachodnią i Niemiecką Afryką Wschodnią.
Rywalizacja Europejczyków w Afryce groziła czasem wybuchem konfliktu. Tak było między innymi w 1898 roku w miejscowości Faszoda, gdzie natknęły się na siebie dwie wyprawy: francuska i angielska. Jednak incydent został zażegnany, a w rok później Anglia i Francja podpisały układ wytyczający wzajemne strefy wpływów. Groźna także była rywalizacja francusko-niemiecka w Maroku, której efektem były tzw. konflikty marokańskie.
ŹRÓDŁO
| Cytat: Ekspansja kolonialna w II połowie XIX i początkach XX wieku.
Pojęcie kolonializmu wiąże się już z odkryciami geograficznymi, kiedy to Hiszpanie i Portugalczycy zaczęli tworzyć pierwsze kolonie na nowo odkrytych terytoriach. Kolonie stanowiły dla metropolii źródło surowców i taniej siły roboczej oraz były rynkami zbytu dla gotowych produktów. Metropolie nie inwestowały więc w rozwój swoich posiadłości kolonialnych, lecz prowadziły wobec nich politykę rabunkową.
Rozwój przemysłu fabrycznego powodował wzrost zapotrzebowania na surowce i rynki zbytu. Państwa najbardziej uprzemysłowione zwróciły uwagę na Afrykę i Azję, gdzie dopatrzyły się „terenów niczyich" i zaczęły je kolonizować. Największą potęgą kolonialną stała się Anglia, która posiadała na terenie Afryki Republikę Południową Afryki, brytyjską Afrykę Wschodnią, Przylądek Dobrej Nadziei i Nigerię, a po wykupieniu akcji Kanału Sueskiego zaczęła rozszerzać swoje wpływy w Egipcie. W Azji największą posiadłością brytyjską były Indie oraz Birma i Półwysep Malajski. Do posiadłości brytyjskich należała również Australia i liczne wyspy na Oceanie Spokojnym.
Francja posiadała w Afryce kompleks kolonii tworzących tzw. Francuską Afrykę Zachodnią i Francuską Afrykę Równikową oraz Madagaskar, natomiast w Azji Półwysep Indochiński. Inne państwa posiadały znacznie mniejsze posiadłości kolonialne. Belgia-Kongo, Włochy Libię, Portugalia Angolę i Mozambik, Holandia Indonezję.
Pod koniec XIX w. ekspansję kolonialną zaczęła również Rosja zajmując tereny na południe ku Morzu Czarnemu oraz obszary azjatyckie na wschód od Morza Kaspijskiego.
Na przełomie XIX i XX w. pojawiły się nowe potęgi ekonomiczne: Niemcy, USA i Japonia. Państwa te przeszły pewne wewnętrzne przeobrażenia i w szybkim tempie doganiały stare potęgi gospodarcze.
Niemcy, które zjednoczyły się w 1871, a w czasie wojny z Francją zajęły uprzemysłowione tereny- Alzacje i Lotaryngię, oraz otrzymały od Francji znaczne odszkodowanie wojenne dogoniły Anglię w produkcji przemysłowej i szybko zaczęło im brakować surowców i rynku zbytu. Posiadały wprawdzie kolonie na terenie Afryki- Niemiecka Afryka Południowo-zachodnia, Niemiecka Afryka Wschodnia, Kamerun i Togo, ale domagały się nowego podziału świata, by poszerzyć swoje posiadłości.
USA, które powstały jako niepodległe państwo w II połowie XVIII w. początkowo koncentrowały się tylko na podboju kontynentu Ameryki Północnej głosząc hasło izolacjonizmu, czyli nie mieszania się w sprawy Europy. W wyniku zakupu lub wojen ukształtowało się państwo o współczesnym kształcie terytorialnym. Rząd amerykański zakupił Luizjanę, Florydę, Alaskę, a po wojnie z Meksykiem przyłączone zostały nowe stany, Nowy Meksyk, Karolina, Utah. W XIX w. USA zaczęły interesować się sąsiednim kontynentem, na którym swoje kolonie posiadały państwa europejskie. Władze USA wspierały wszelkie ruchy niepodległościowe, jakie rodziły się na terenie Ameryki Południowej i sprzeciwiały się zbrojnej interwencji państw Świętego Przymierza głosząc hasło: „Ameryka tylko dla Amerykanów". Pod koniec XIX w. Stany Zjednoczone zaczęły interesować się także wschodnimi wybrzeżami Azji. Opanowały Hawaje, a po zwycięskiej wojnie z Hiszpanią zmusiły ją do odsprzedania Filipin. USA liczyły, że będą to bazy wypadowe do penetracji kontynentu azjatyckiego. Ponieważ nie było już „terenów niczyich", niczyich państwa europejskie szykowały się do podboju Chin Stany Zjednoczone zaproponowały prowadzenie w Chinach tzw. polityki otwartych drzwi, co miało oznaczać, że wszystkie państwa będą mogły prowadzić tu własne interesy. Początkowo USA były tylko potęgą gospodarczą, a nie militarną. Jednak posiadanie terenów na Pacyfiku i Atlantyku zmusiło je do zbudowania silnej floty. Posiadanie dwu flot było dość uciążliwe i kosztowne. Rząd amerykański odkupił więc od Francji akcje budowy Kanału Pomorskiego, który połączył oba oceany, a USA stały się z czasem również potęgą militarną i miało wiele wpływów w innych państwach, ponieważ w ślad za uzależnieniem ekonomicznym postępowało uzależnienie polityczne.
Choć ekspansja zamorska Europejczyków trwała już od średniowiecza (w postaci krucjat), a kwitła przez około 150 lat od końca XV do połowy XVII wieku, to początkiem kolonializmu, takiego, jak definiujemy go dzisiaj, był wiek XIX. W jego trakcie Europa i Stany Zjednoczone opanowały lub uzależniły od siebie niemal cały zamieszkały świat. Na przełomie XIX i XX wieku ponad połowa lądów była czyimiś koloniami, a więcej niż jedna trzecia ludności świata znajdowała się w zależnościach kolonialnych. Wiele krajów, które nie były koloniami, pozostawało pod wpływem politycznym bądź gospodarczym mocarstw europejskich lub Stanów Zjednoczonych.
Jakie były przyczyny ówczesnej gwałtownej ekspansji kolonialnej? W Europie brakowało surowców i rynków zbytu dla rosnącej produkcji. Poszukiwano ich szczególnie w Azji. Państwa posiadające kolonie zyskiwały na inwestycjach tam, gdzie siła robocza była tania a baza surowcowa - obfita. Kolonie dawały możliwość kariery wielu przedsiębiorczym ludziom, którzy osiedlali się w nich i zatrudniali w administracji, organizowali gospodarstwa rolne, handel lub przedsiębiorstwa. Dawne posiadłości wymagały zabezpieczenia poprzez kolonizację innych terenów w obronie przed rywalizacją pozostałych mocarstw; kolonizacja napędzała się sama. W okresie wzmożonej, nowoczesnej kolonizacji prestiż państwa i jego pozycja na arenie międzynarodowej zależały od podporządkowanego terytorium. W wyniku ekspansji rozwijała się także ewangelizacja i pasje poznawcze Europejczyków, przekonanych, że ich powołaniem jest cywilizowanie innych ludów.
W ostatniej dekadzie XIX stulecia największe terytoria na kontynencie afrykańskim należały do Wielkiej Brytanii. Wytyczyła ona dwa kierunki ekspansji: oś Kapsztad-Kair oraz terytoria nad Zatoką Gwinejską. Brytyjczycy posuwali się na północ od Kraju Przylądkowego (który posiadali już od początku XIX wieku), opanowując: Beczuanię, Rodezję, Ugandę, Brytyjską Afrykę Wschodnią i Zanzibar. Między Rodezją a Brytyjską Afryką Wschodnią znajdowała się Tanganika - Niemiecka Afryka Wschodnia (opanowana przez Niemców w latach 1885-1891). Kiedy w roku 1869 za pieniądze francuskie i egipskie wybudowano Kanał Sueski, wzrosło zainteresowanie Anglików, wyczulonych na sprawę drodi do Indii, Egiptem. W 1875 roku wykupili od ówczesnego chedywa (chedyw - pan, książę, władca) Isma'ila Paszy akcje Kanału. Gdy w 1882 roku wybuchły w Egipcie zamieszki przeciw władzy nowego chedywa - Taufika Paszy, nastąpiła tam brytyjska interwencja zbrojna. Francja wycofała się z gry. Brytyjczycy zaś wprowadzili okupację Egiptu, gdzie formalnie rządził chedyw, faktycznie zaś brytyjski konsul generalny i jego doradcy. W Sudanie, który należał do Egiptu, wybuchło powstanie Mahdimiego (Muhamada Ahmada Ibn Abd Allaha). Anglikom udało się zdobyć Sudan dopiero pod koniec lat 90. XIX wieku.
Francja dążyła do zajęcia pasa posiadłości od Oceanu Atlantyckiego po Morze Czerwone. Za czasów monarchii lipcowej (1830-1848) nastąpiła kolonizacja Algierii, która (mimo oporu ludności arabskiej) uznana została za terytorium zamorskie Francji i stała się terenem osadnictwa francuskiego. W kolejnych latach Francja podporządkowała sobie Tunis, dalej: Mauretanię, Senegal, Gwineę, Dahomej, Wybrzeże Kości Słoniowej i terytorium obecnego Mali i Nigru - posiadłości te nazwano Francuską Afryką Zachodnią oraz Francuską Afrykę Równikową, czyli Kongo Francuskie, dzisiejsze Republikę Środkowoafrykańską i Czad, zaś w 1895 - Madagaskar. W 1898 roku jedna z francuskich ekspedycji wkroczyła na teren Sudanu. W Faszodzie doszło do spotkania stron francuskiej i brytyjskiej pod dowództwem zwycięzcy mahdystów. W końcu Francja ustąpiła, zaś konflikt faszodański stał się podstawą późniejszego sojuszu Francji i Wielkiej Brytanii.
W latach trzydziestych XIX stulecia powstały na północ od Kraju Przylądkowego dwie niepodległe republiki Burów (chłopów holenderskich), którzy nie chcieli żyć pod rządami brytyjskimi - Transwal i Orania. Odkryto tam złoto, co tym bardziej zainteresowało Anglię tymi terenami. Natomiast w 1884 roku powstała w ich sąsiedztwie Niemiecka Afryka Południowo-Wschodnia. Wykorzystując konflikt między Burami a osadnikami niemieckimi, Brytyjczycy wypowiedzieli chłopom holenderskim wojnę. Trwała ona w latach 1899-1902 i przyniosła zwycięstwo Anglikom. Właśnie podczas tej wojny powstały pierwsze obozy koncentracyjne, zakładane przez Brytyjczyków. Były to także początki ruchu skautowego, założonego przez Roberta Baden-Powella. W 1910 roku połączono Kraj Przylądkowy, Transwal i Oranię tworząc Związek Południowej Afryki - dominium brytyjskie, gdzie rządy powierzono Burom.
W kolonizacji Afryki wzięły udział jeszcze 4 kraje: Belgia, Włochy, Portugalia i Hiszpania. Ta ostatnia panowała jednak tylko w Rio de Oro i na Wyspach Kanaryjskich. Wielki sukces odniosła natomiast Belgia, obejmując w posiadanie Kongo (1908), które już od 1885 roku pozostawało pod zwierzchnictwem króla belgijskiego Leopolda II. Włochy zagarnęły Erytreę, większą część Somalii oraz Trypolitanię i Cyrenajkę. Portugalczycy zwiększyli stan swojego posiadania z XVI wieku zajmując Angolę i Mozambik. Niemców zastał wiek XX w posiadaniu Kamerunu, Niemieckiej Afryki Południowo-Zachodniej, Tanganiki i Togo. Jedynymi wolnymi terytoriami na terenie Afryki na początku XX wieku były Liberia, Etiopia i Maroko, do zajęcia którego dążyła Francja.
Oprócz Afryki terenami ekspansji kolonialnej zarówno Europejczyków, jak i Japończyków, i Amerykanów były Bliski Wschód i Azja. Poza zaborami kolonialnymi rywalizowano o sfery wpływów politycznych i gospodarczych na tych terenach.
Bliski Wschód zajmowało wciąż słabnące Imperium Osmańskie. O wpływy rywalizowały tam Niemcy i Wielka Brytania, popierająca separatyzmy arabskie. Do wzmocnienia Turcji dążył proniemiecki ruch młodoturecki, skupiający głownie młodszych oficerów i inteligencję turecką. Niemcy prowadzili na Bliskim Wschodzie budowę kolei B-B (Berlin-Bagdad), przysyłały do Turcji ekspertów wojskowych i dostarczały broń. W roku 1908 młodoturcy dokonali przewrotu, wygrali wybory do parlamentu i objęli władzę. Nowy sułtan pozostawał w pełni pod wpływem ministrów młodotureckich i kadry dowódczej armii. Rozwijał się panturkizm, czyli tendencja do zjednoczenia wszystkich ludów tureckich. O wpływy w Cesarstwie Persji rywalizowały Wielka Brytania, Rosja i Niemcy. W roku 1907 Brytyjczycy i Rosjanie dokonali tam podziału stref wpływów między siebie.
Kolonializm rosyjski posiadał inny charakter niż dążenia pozostałych mocarstw. Rosja nie zdobywała posiadłości zamorskich, lecz stopniowo rozszerzała swój zasięg na południe i wschód. W latach 70. i 80. wieku XIX zajęła ogromną część Turkiestanu oraz Kraj Nadamurski na Dalekim Wschodzie. Sięgając granic Afganistanu, weszła w sferę bezpośrednich wpływów brytyjskich. Posuwając się głębiej na Dalekim Wschodzie, rozpoczęła okupację Mandżurii (1900-1905) i zbliżyła się do granic Korei. Stało się to przyczyną konfliktu z Japonią.
Od roku 1876 cesarzową Indii była królowa brytyjska Wiktoria. Indie stanowiły perłę korony brytyjskiej, były jej największą i najcenniejszą kolonią. Wiązały się z tym troska o drogę do Indii i zapewnianie im bezpieczeństwa. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych Brytania dołączyła do swojego stanu posiadania w Azji (większości Półwyspu Malajskiego z Singapurem) Beludżystan chroniący Indie od zachodu i Birmę - od wschodu. Azja Południowo-Wschodnia została podzielona między Holandię i Francję.
XIX wiek to czas powolnego upadku Chin, które nie sprostały wyzwaniu ekspansji państw Europy i Stanów Zjednoczonych. Stopniowo Chiny otwierały swoje porty Europejczykom, powstawały w chińskich miastach osady cudzoziemskie, władze zrezygnowały z narzucania jakichkolwiek ograniczeń handlu zagranicznego. Uważano, że przybysze z europy (których liczba wciąż rosła) pomagają w utrzymaniu władzy cesarskiej dynastii mandżurskiej, która w XIX stuleciu znacznie osłabła.
Kiedy w roku 1895 Chiny straciły w wojnie z Japonią (1894-1895) Tajwan i zrzekły się pretensji do Korei, imperia europejskie rozpoczęły ekspansję terytorialną na terenie cesarstwa. Wielka Brytania, Francja, Niemcy i Rosja objęły w dzierżawę część terytoriów chińskich, zaś Stany Zjednoczone domagały się udziału w handlu z Chinami (otwartych drzwi). Poczynania przybyszy i nieudolne rządy cesarzowej wdowy Longyu wywołały powstanie ludowe 1899-1902, zwane powstaniem bokserów. Państwa europejskie wysłały do Chin ekspedycje wojskowe. Po długich i krwawych walkach ruch stłumiono. Jednakże autorytet dynastii cesarskiej został podważony. W roku 1911 Chiny przekształciły się w republikę, ale pogrążały się coraz bardziej w wojnie domowej. Zamiast odrodzenia potęgi Chin, do którego dążył ruch zapoczątkowany przez Sun Yat-sena, założyciela Partii Narodowej (Kuomintagu), nastąpiły długie walki. Zakończyły się one dopiero w 1949 roku.
Zupełnie odmienny od kolonializmów europejskich był imperializm amerykański. W pierwszej połowie XIX wieku dążenie Stanów Zjednoczonych do hegemonii na swoim kontynencie było formą obrony przed ewentualną interwencją europejską. Wraz z dynamicznym rozwojem gospodarki wzrosły jednak potrzeby terytorialne USA. Stany Zjednoczone wykorzystały powstania antyhiszpańskie na Kubie i Filipinach i w 1898 roku pokonały Hiszpanię, otrzymując za symboliczną kwotę Filipiny. Hiszpania zrzekła się praw do Kuby, która zyskała niepodległość. Jednakże Stany zarezerwowały sobie prawo interwencji w razie konieczności utrzymania sprawnego rządu i ochrony niepodległości Kuby. Kolonializm Stanów polegał na zdobywaniu coraz większych wpływów w formalnie niepodległych krajach Ameryki Środkowej i części Ameryki Południowej.
Polityka kolonialna mocarstw europejskich, Japonii oraz Stanów Zjednoczonych przemieniła świat, który wiek XX rozpoczynał pośród mniej lub bardziej jawnych konfliktów. Otwierała się droga do nowych wojen i nowych sojuszy. Droga do wojny światowej.
ŹRÓDŁO
| Cytat: Afryka Środkowa i Południowa w XIX wieku
W pierwszej połowie XIX w. w Afryce środkowej istniało kilkadziesiąt plemiennych państw tubylczych, księstw i królestw. Niektóre z nich rozszerzały swe władztwo, jednocząc bądź podbijając terytoria sąsiednich plemion. Największymi z nich w zachodniej Afryce były dwa sułtanaty: Sokoto i Tukulor w strefie Sahary i państwo Aszanti nad Zatoką Gwinejską, a we wschodniej Sudan i Cesarstwo Etiopii.
Plemiona Aszanti przez dziesięciolecia broniły swego kraju, nazwanego przez Portugalczyków Złotym Wybrzeżem, ze względu na odkryte tam złoża złota, przed próbami opanowania go przez wojskowe ekspedycje brytyjskie. Ostatnia wojna zakończyła się w 1874 r. zniszczeniem ich stolicy Kumasi oraz abdykacją władcy i przekształceniem Złotego Wybrzeża w kolonię Korony Brytyjskiej.
W pierwszych latach XIX w. Etiopia podzielona była na kilka niezależnych księstw feudalnych, wzajemnie skłóconych i zwalczających się. Do 1855 r. jeden z władców zjednoczył całą Etiopię i koronował się na cesarza (negus negesti - król królów), jako Teodor II. Nie zakończyło to jednakże rywalizacji o władzę i przewlekłych wojen domowych, w które w 1868 r. zaangażowała się również Wielka Brytania. Jedność Cesarstwa Etiopii została wszak utrzymana przy wydatnej pomocy Włoch.
Wzdłuż zachodnich wybrzeży istniało kilkadziesiąt osad portowych-baz handlowych portugalskich, holenderskich, francuskich i brytyjskich, a na południowym skraju Afryki Holenderski Kraj Przylądkowy, który w 1806 r. okupowany został przez Wielką Brytanię. Wówczas zamieszkujący go Burowie, to jest potomkowie osadników holenderskich z XVII w., przemieścili się częściowo na północ, zakładając tam swe nowe republiki Transwal i Oranie. Wzdłuż południowo-wschodnich wybrzeży rozciągała się Portugalska Afryka Wschodnia (Mozambik), a na północ od niej Sułtanat Zanzibaru (Tanzania).
Na południu kontynentu bardzo aktywne było plemię Zulusów. Wódz tego plemienia Czaka w 1816 r. stworzył królestwo i narzucił swą władzę innym plemionom od Kraju Przylądkowego do Jeziora Wiktorii. Podobnie Egipcjanie pod wodzą Ismaila Paszy w 1820 r. zagarnęli prawie cały Sudan w dorzeczu Białego Nilu.
Ludność tych afrykańskich krajów trudniła się hodowlą bydła, łowiectwem, rybołówstwem, zbieractwem, częściowo również rolnictwem, oraz rzemiosłem, w tym głównie tkactwem i wyprawą skór zwierzęcych. Prowadziła handel kością słoniową, złotem, solą, rybami, a także niewolnikami.
Równocześnie w latach 1820-80 postępowała intensywna penetracja wnętrza kontynentu przez badaczy-podróżników europejskich. Najbardziej zasłużonymi w tym względzie byli szkocki misjonarz David Livingstone (1840-73) i Anglik Morton Stanley (1871-89), którzy przebadali dorzecza wielkich rzek Kongo i Zambezi oraz obszary wokół jezior Wiktorii, Tanganiki i Malawi.
ŹRÓDŁO | Po tej przydługiej porcji materiałów jeszcze parę linków do przydatnych tematów: Historia XIX wieku na Historycy.org (można tu znaleźć nie tylko wiadomości historyczno-polityczne, ale także obyczajowo-kulturowe dotyczące Europy i całego świata). Podboje kolonialne na Historycy.org (dużo tematów o Afryce, ciekawe informacje i sporo namiarów na odpowiednią literaturę). Duuuużo map Afryki znalezionych na powyższym forum.
A propos map znalazłam kilka piękności (bardzo duże, więc wrzucam linki): Południowa Afryka z roku 1885 Afryka z roku 1805 Afryka XIX wiek Cape Town z roku 1883 Przylądek Dobrej Nadziei i Cape Town XIX wiek
Znalazłam jeszcze sporo zdjęć, ale to już sami też możecie sobie poszperać, bo szkoda miejsca  Mam nadzieję, że coś Wam się z tego przyda, choć to skąpe informacje. |
02-12-2008, 16:41
Wygląd liniowy
