|
Systemy i dyskusje historyczne Tematy związane ze wszystkimi systemami historycznymi i okołohistorycznymi, a także dyskusje poświęcone historii. |
| Narzędzia wątku | Wygląd |
12-05-2018, 13:00 | #11 |
RPG - Ogólnie Reputacja: 1 | Ireneusz Ihnatowicz, Antoni Mączak, Benedykt Zientara "Społeczeństwo polskie od X do XX wieku" Dziś nie monografia, ale dzieło o szerokim zakresie. Jak widzicie w tytule rozpiętość dziejów społeczeństwa polskiego jest dosyć szeroka. Autorzy dociągnęli temat do Drugiej Wojny Światowej. Egzemplarz, który ja posiadam nie ma szóstej części i kończy się na I WŚ. Najważniejsza zaleta tej knigi to syntetycznych charakter. Nie musimy czytać opasłych monografii, by nieco zapoznać się ze społeczeństwem stanowym średniowiecza, epoki staropolskiej i późniejszy dziejów. Przede wszystkim opisy grup społecznych są zwięzłe (zwykle 3-4 strony), dostajemy porządną dawkę historii, bez zbędnego balastu szczegółów i tysiąca nieprzydatnych faktów. Dzięki tej książce od razu rozjaśnia się, kto był kim i jakie były zależności między członkami różnych warstw społecznych. Obszerny spis treści przybliża tematykę, dlatego nie będę się rozpisywał. Oczywiście polecam, tym bardziej że książkę można nabyć w antykwariatach za cenę jednego dużego piwa w karczmie Spis/Opis: Przedmowa do drugiego wydania 10 CZĘŚĆ PIERWSZA Społeczeństwa słowiańskie w starożytności i wczesnym średniowieczu (Benedykt Zientara) ROZDZIAŁ PIERWSZY Od więzi rodowych do zróżnicowania społecznego Geneza najstarszych grup społecznych 13 Ród i inne grupy krewniacze 14 Gospodarcze i społeczno-polityczne funkcje rodu 15 Plemiona i związki plemion 18 Początki różnic społecznych 19 Okres wędrówek ludów 21 Przekształcenie wspólnoty rodowej w terytorialną 22 Rozkład organizacji rodowej 23 Teoria rodowa społeczeństwa polskiego 25 Związki plemion na ziemiach polskich i powstanie państwa polskiego ( 27 Opole i osada 29 Więzi krewniacze i sąsiedzkie Czynniki integrujące o szerszym charakterze CZĘŚĆ DRUGA Społeczeństwo polskie X—XII wieku (Benedykt Zientara) ROZDZIAŁ DRUGI Państwo a społeczeństwo Historiografia wobec ustroju społecznego Polski wczesnopiastowskiej 37 Charakter władzy Piastów 40 ROZDZIAŁ TRZECI Warstwy społeczne Kształtowanie się społeczeństwa klasowego Możnowładztwo 42 Drużyna i kler 46 Wolna ludność wiejska 50 Książęce regale ziemi Niewolni i ludzie książęcy 51 Ciężary ludzi książęcych i ich specjalne kategorie 54 Wojowie 57 Początki poddaństwa chłopów 58 Immunitety 59 Targi i podgrodzia 62 Początki miast w Polsce 65 ROZDZIAŁ C Z W A R 7 Y Więzi społeczne i dobra społeczne Więzi lokalne i regionalne 68 Więzi ogólnopolskie 69 Rola cudzoziemców i stosunek do nich 74 Świadomość narodowa a więzi ponadnarodowe 78 Świadomość religijna 80 Wzorce i systemy wartości 84 Opozycyjne systemy wartości i walka klasowa 86 CZĘŚĆ TRZECIA Społeczeństwo polskie XIII—XV wieku (Benedykt Zientara) ROZDZIAŁ PIĄTY Więzi społeczne w XIII-XV wieku — czynniki dynamizujące struktury społeczne Sprawa kolonizacji na prawie niemieckim w historiografii 91 Europa środkowa wobec ekspansji Zachodu 93 Wzrost zaludnienia 94 Polityka osadnicza książąt polskich 96 Prawo niemieckie 97 ROZDZIAŁ SZósty Struktura stanowa: chłopi Polska ludność wiejska a prawo niemieckie 100 Proces lokacji 101 Prawo niemieckie w praktyce wsi polskiej Prawo wołoskie 103 Powstanie stanu chłopskiego 104 Ograniczenia swobody i własności chłopów 106 Uwarstwienie ludności wiejskiej: sołtysi i lemani 108 Uwarstwienie ludności wiejskiej: kmiecie zagrodnicy ludność bezrolna 110 Więzi społeczne ludności wiejskiej: krewniacze i lokalne 112 Chłopi a szersze więzi społeczne: naród państwo Kościół 115 ROZDZIAŁ SIÓDMY Struktura stanowa: mieszczaństwo Początki mieszczaństwa 118 Lokacje miast 119 Ludność miast 122 Niemieszczańscy mieszkańcy miast 126 Podłoże konfliktów społecznych w miastach Kształtowanie się władz miejskich 128 Patrycjat 130 Cechy 131 Bractwa czeladnicze 134 Bractwa religijne 135 Ogólny charakter życia społecznego miast 137 Mieszczaństwo a inne stany Miasta a państwo 139 ROZDZIAŁ ÓSMY Struktura stanowa: szlachta Geneza stanu rycerskiego 142 Włodycy 145 Rycerstwo służebne i lenne 146 Zamknięcie się stanu szlacheckiego i sposoby przenikania doń nowych ludzi 148 Uwarstwienie stanu szlacheckiego i jego prawna jednolitość 149 Sejmy sejmiki konfederacje 151 Przywileje stanowe szlachty 153 Świadomość stanowa szlachty 156 Rodzina i ród szlachecki 157 Więzi sąsiedzkie patriotyzm lokalny świadomość narodowa szlachty 160 Horyzonty i mentalność szlachty 161 ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY Struktura stanowa: duchowieństwo Stan duchowny 165 Zakony 167 Kościół a państwo XIII-XV w 168 Rozwarstwienie kleru 170 Środowiska zakonne XI V-XV w 172 Mentalność duchowieństwa 174 ROZDZIAŁ DZIESIĄTY Więzi ponadstanowe i dobra społeczne Zmiany struktury etnicznej Polski Napływ cudzoziemców znaczenie imigracji niemieckiej 179 Żydzi 184 Ludność ruska w granicach państwa polskiego 187 Bezpieczeństwo publiczne 189 Separatyzmy dzielnicowe i więzi międzystanowe 190 Rozwój świadomości narodowej 194 Antagonizm polsko-niemiecki 197 Odrodzenie Królestwa Polskiego 199 Przekształcenie świadomości narodowej w XIV i XV wieku 201 Polacy we wspólnocie chrześcijańskiej 203 Solidaryzm słowiański 205 Wzorce osobowe i ich praktyczna realizacja 206 Modele życia i kariery 208 CZĘŚĆ CZWARTA Od połowy XV wieku do rozbiorów (Antoni Mączak) ROZDZIAŁ JEDENASTY Czynniki dynamizujące strukturę społeczną Sposób gospodarowania Rozwój rynku 213 Podział dochodu społecznego 218 Koncentracja własności ziemskiej 228 Zaludnienie: różnice regionalne zmiany w czasie 236 ROZDZIAŁ DWUNASTY Więzi stanowe Zagadnienia ogólne 241 Chłopi 242 Sołtysi i inne grupy uprzywilejowane 242 Kmiecie 247 Bezrolni i małorolni mieszkańcy wsi 251 Mieszczaństwo: podziały społeczne 254 Mieszczaństwo: elity 261 Szlachta: przywileje 263 Szlachta: jaśnie oświeceni urodzeni i tylko szlachetni 264 Szlachta: lennicy 274 Duchowieństwo: kler świecki 275 Duchowieństwo zakonne 281 Duchowieństwo prawosławne unickie i protestanckie 288 Ludzie luźni i margines społeczny 291 Awans społeczny i degradacja 295 ROZDZIAŁ TRZYNASTY Grupy zawodowe w społeczeństwie stanowym Palestra 308 Urzędnicy 310 Wojskowi 313 Artyści 318 ROZDZIAŁ CZTERNASTY Grupy etniczno-prawne Żydzi 321 Ormianie 328 Szkoci 330 Olędrzy 331 333 336 341 ROZDZIAŁ PIĘTNASTY Struktura klasowa społeczeństwa stanowego ROZDZfAŁ SZESNASTY Więzi lokalne Rodzina Kobieta Społeczność wiejska 348 Sąsiedztwo szlacheckie 353 Dwór szlachecki i magnacki 358 Więzi miasta ze wsią 368 Migracje 371 ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY Zależności i dystanse społeczne Walka klasowa chłopstwa 378 Inne płaszczyzny konfliktów społecznych 383 Formy władzy autorytet i prestiż społeczny 387 ROZDZIAŁ OSIEMNASTY Dobra społeczne Bezpieczeństwo publiczne 397 Kultura materialna 404 Wierzenia przesądy i ich społeczne funkcje 406 Konsumpcja i zdrowie 410 Oświata 413 Staropolska jakość życia 423 CZĘŚĆ PIĄTA Od rozbiorów do pierwszej wojny światowej (Ireneusz Ihnatowicz) ROZDZIAŁ DZIEWIĘTNASTY Czynniki dynamizujące strukturę społeczną Wielkość zaludnienia Wielka eksplozja 429 Migracje Zmiany sposobu gospodarowania i rozwój rynku 439 Wzrost globalnej wielkości produkcji 442 Zmiany podziału dochodu społecznego 446 RÓŻ DZIAŁ DWUDZIESTY Więzi społeczne lokalne Rodzina 450 Kobieta 456 Społeczność wiejska 461 Społeczność miejska 468 Region dzielnica zabór 474 Szkoła 479 Wojsko polskie 484 Wojsko obce zesłanie więzienie 486 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY Rozpadanie się więzi stanowych Chłopi jako stan Mieszczanie jako stan Szlachta 499 Duchowieństwo 504 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DRUGI Kształtowanie się więzi klasowych Klasa robotnicza 506 Lumpenproletariat i margines społeczny 512 Rzemieślnicy w dobie produkcji kapitalistycznej 518 Chłopi jako samodzielni producenci 521 Drobni pośrednicy w obrocie ekonomicznym 524 Inteligencja 526 Burżuazja 531 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY TRZECI Naród Świadomość narodowa 535 Naród a państwo 540 Naród a stany i klasy 542 Naród polski a narody i narodowości na ziemiach polskich 546 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY Zależności i dystanse społeczne Zależności i dystanse polityczne 551 Zależności i dystanse ekonomiczne — walka klasowa 557 Zależności i dystanse kulturalne -- kryzys ideologii i autorytetu 559 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIĄTY Dobra społeczne Bezpieczeństwo człowieka 564 Formy władzy 568 Kultura polityczna 573 Kultura materialna 577 Oświata nauka 579 Obieg informacji w społeczeństwie 582 Sposób życia 586 CZĘŚĆ SZÓSTA Epoka dwóch wojen [Janusz Żarnowski) ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SZÓSTY Postęp czy stagnacja Pokój i wojna 593 Sytuacja historyczna 595 Gospodarcze czynniki zmian społecznych 597 Czynniki społeczno-kulturalne 600 Państwo a ewolucja społeczna 601 Miary postępu w badaniach procesów społecznych 601 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SIÓDMY Małe grupy i więzi lokalne Więzi lokalne w czasie pokoju i wojny 604 Wieś 605 Więzi lokalne w miastach i ich typy 608 Więzi regionalne 612 Małe grupy: rodzina 614 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY ÓSMY Więzi społeczne: struktura klasowo-warstwowa Kierunki ewolucji 617 Robotnicy 618 Chłopi 620 Drobnomieszczaństwo 624 Inteligencja 626 Klasy posiadające i elity rządzące 629 Struktura klasowa a inne podziały społeczne 631 ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DZIEWIĄTY Społeczeństwo — naród — państwo Polacy a mniejszości narodowe 632 Więzi narodowe ich rozwój i zasięg 634 Więzi państwowe Państwo a społeczeństwo 635 Wspólnoty narodowe i wyznaniowe 636 ROZDZIAŁ TRZYDZIESTY Hierarchia społeczna Zależności dystanse konflikty Struktury klasowe jako struktury hierarchiczne 640 Struktury zależności gospodarczej i hierarchia dochodów 641 Wieś—miasto 644 Struktury władzy 646 Prestiż Wykształcenie Hierarchie kulturowe 648 Konflikty społeczne i narodowościowe — dwa główne typy konfliktów 649 ROZDZIAŁ TRZYDZIESTY PIERWSZY Dobra społeczne: kultura Kultura a zróżnicowanie społeczne 652 Kultura obyczajowa Wzory konsumpcyjne 656 Kultura materialna Kultura pracy 659 Oświata Kultura intelektualna Ideologia 661 ROZDZIAŁ TRZYDZIESTY DRUGI Tragedia wojenna i koniec epoki Wstrząsy wojenne a wspólnota narodowa 665 Wojna a hierarchia społeczna 666 Wstrząsy ideowe i moralne 668 Koniec epoki i zalążki nowych form życia społecznego 670 BIBLIOGRAFIA 671 |