Kelly

Natomiast ja mam inny problem językowy. Tak naprawdę to zrodził się on wiele lat temu, kiedy Wydawnicwto Alfa wydało na naszym rynku po raz pierwszy trzy książeczki serii Conan. Miały miękkie oprawy i były szaleńczo popularne, gdyż wcześniej można było sobie poczytać na ten temat jedynie w jakimś numerze „Fantastyki” oraz klubówkach. Tłumaczr używał pojęcia Cymeryjczyk, jako ze Conan pochodził z Cymerii. Fajnie, ale w innych opowiadaniach użyto pojęcia Cymerianin. Na to ktoś na łamach „Feniksa”, tego starego PSMFoskiego, stwierdził, że Cymerianin jest bez sensu, bo byłoby to tak, jakby mieszkańca Brazylii nazwać Brazylianinem, powinien być Cymeryjczyk, względnie Cymerczyk. Niby racja, ale przecież nie zawsze przełożenie jest bezpośrednie. Jak więc powinno się nazwać Conana?

Podobny problem występuje we Władcy. Mamy Gondor. Gondorczyk, Gondoryjczyk, bo chyba nie Gondorianin? No dobra, ale dlaczego przy Rohanie jest Rohirrim, nie Rohańczyk?

 

Gettor

Kelly, niektóre pytania pozostają po prostu bez odpowiedzi, bo jak powiesz na mieszkańca Wybrzeża Kości Słoniowej?

Jednak jeśli miałbym wybierać (polonistą nie jestem, nie moja wina) to:
1. Conana winno się nazywać Cymeryjczykiem;
2. Mieszkańca Gondoru Gondorejczykiem.

 

kitsune

Końcówka -anin raczej zarezerwowana jest dla mieszkańców miast (krakowianin, wrocławianin etc.), więc zdecydowanie Cimmeryjczyk lub, spolszczając, Cymeryjczyk.

Jeśli chodzi o Rohan, to przyczyny szukałbym w oryginale. Rohirrim pochodzi języka elfów sindarin (język planowy, stworzony na potrzeby Śródziemia przez Tolkiena), a zaadoptowany w mowie wspólnej (czyli w ten sposób przeniesiony do angielskiego i polskiego.

Swoją drogą dziwnie się czuję, omawiając istniejący język fikcyjnego ludu w fikcyjnym świecie, łącząc to z językami istniejących realnie narodowości .


Pozdr

 

__________________
Lisia Nora Pluton szturmowy "Wierny" (zakończony), W drodze do Babilonu

abishai

Z drugiej strony mamy Rosjanin, nie Rosjańczyk, Fin nie Finczyk...
Cymerianin, też ujdzie...
Zresztą osobiście pasuje mi bardziej niż Cymeryjczyk.

 

__________________
I don't really care what you're going to do. I'm GM not your nanny.

Qumi

A na przykład w FR jest kraj Rashemen, a jego lud to Rashemi... z tymi nazwami to różnie bywa :P

 

Fehu

Nie wiem, czy ktoś zdążył już to zauważyć, ale w powyższej odmianie jest jeden błąd. Chodzi mi o Dopełniacz (co zresztą zaznaczyłem w cytacie). Po czasowników "ciąć" (tutaj: "tniemy") stawia się rzeczownik w Bierniku, a nie w Dopełniaczu! Tniemy Orków, ale tniemy kogo?, co?...
Ot taki mały błąd, ale akurat go zauważyłem i wolałem ostrzec innych, by nie popełniali takowego w przyszłości

 

Aveane

A ja się zwrócę w kierunku powyżej cytowanej wypowiedzi.
Sytuacja pustynia: Po kilku dniach bez picia jesteście wykończeni. Widzicie przed sobą zamek. Teraz chodzi o zamek-budynek, a może gracze mają zwidy ze zmęczenia i widzą monstrualny zamek od drzwi, który otwiera swą dziurkę od klucza, żeby ich zjeść? A może to jest system w czasach realnych i ktoś zgubił w piasku zamek błyskawiczny, który miał przyszyć do swojej spódnicy, bo stary się rozwalił?

Jak widać, słowo zamek ma też aż trzy znaczenia. I to wszystkie 3 są w mianowniku, więc nie trzeba nawet odmieniać, żeby były takie same. To jak? Któreś ma być usunięte, żeby nie prowadziło do błędów?

Ja używam formy 'orki' i mam nadzieję, że nikt mnie za to bić nie będzie. Tak samo używam 'elfy' i 'krasnoludy'.

 

Gettor

Aveane, to że używasz "elfy" zamiast "elfowie" i "krasnoludy" zamiast "krasnoludowie" jest akurat normalne... wg. mnie

Wracając do dylematu "Orki czy orkowie?" powiem, że... to kwestia "języka". Przykładowo możemy powiedzieć "człek" i "człowiek" i każdy będzie wiedział o kogo chodzi. Po prostu jedni wolą człeka a inni człowieka

Jednak jeśli o mnie chodzi to staram się używać orkowie.

 

Betterman

Jak dla mnie - orkowie, chociaż w odpowiednim kontekście (wrzeszczący wieśniak na przykład) mogą być i orki. I to jest stosunkowo proste. W kwestii elfów powołam się na przypisy do Władcy Pierścieni, w których stało napisane, jeśli się nie mylę, że:
elfy (elfs) jeśli mowa o hm... szczepie? No wiecie - Leśne na przykład,
elfowie (elves) - w przypadku konkretnych istot.
Zastrzegam, że w oryginale nie czytałem.
Ale krasnoludy (krasnoludowie) - jak to oni - przysparzają kłopotów. Przyszły krasnoludy? Niby tak. No ale brodaci i generalnie bardzo męscy - znaczy się przyszli krasnoludowie? A może krasnoludzi? Nie... krasnoludzi to jest topór. Jeśli właśnie krasnolud go dzierży. Bo typologicznie chyba krasnoludzki. Bo przecież nie krasnoludowy. Chociaż... W końcu to dzieło - no właśnie - krasnoludowych? Krasnoludzich? Krasnoludzkich rąk, nie?

Z góry Was wszystkich przeprasza...

Aha, Conan. Na potwierdzenie - pamiętacie Szymona Cyrenejczyka?
Ale żeby nie było za pięknie - był też sobie pewien białowłosy Riv...

 

fds

Że też wcześniej nie zauważyłem tego wątku.

Ork i spółka
Odmiana podlega tym samym prawidłom co krasnolud i podobnym co elf.

Ork jest słowem w miarę nowym, stworzonym przez Tolkiena. Trochę młodsze jest określenie "krasnolud" - stworzone właściwie przez Skibniewską. Oba z założenia określają istoty o cechach ludzkich (ork i krasnolud są to osoby, a nie jakieś cosie), zgodnie z tym posiadają wszystkie cechy gramatyczne rodzaju męskoosobowego.
Odmieniamy więc orkowie i krasnoludowie, natomiast formy orki i krasnoludy są w 99% przypadków niepoprawne - w niektórych przypadkach taka odmiana może być poprawna, lecz potrzeba ku temu odpowiedniej wiedzy i świadomości.

Elf w zasadzie powinien się odmieniać podobnie. Sprawa jest taka, że istnieją zarówno elfy, jak i elfowie. Elfowie to istoty biorące swój początek u Tolkiena. W większości obecnych światów fantasy napotkamy właśnie elfów (Śródziemie, Warhammer, D&D, Wiedźmin). W tym wypadku posiadają cechy gramatyczne rzeczowników męskoosobowych.

Elfy to istoty mitologiczne. Są to małe duszki ze skrzydełkami, pomocnicy Świętego Mikołaja, leśne driady itp. Innymi słowy, wszystkie wymyślone, mityczne istoty z naszych legend to elfy. Posiadają one cechy gramatyczne rzeczowników nieosobowych.

Najprościej to zapamiętać odmieniając "te", "ci".
Istoty nie mające cech ludzkich, to te: kamienie, drzewa, elfy, koty, książki, drzazgi.
Istoty językowo równe ludziom, to ci: elfowie, krasnoludowie, orkowie, lordowie, kniaziowie, mistrzowie.

Warto zauważyć, że Olga Tokarczuk, w swojej powieści "Prawiek i inne czasy" w usta jednej z bohaterek włożyła słowa "psowie" i "kotowie". Bohaterka ta traktuje je na równi z ludźmi, stąd taka odmiana. Nie "te psy", lecz "ci psowie".

Podsumowując: W Warhammerze są elfowie, krasnoludowie i orkowie. W naszym świecie są elfy i krasnale.

Conan
Obie formy są poprawne. Mieszkańców obcych państw i miast nazywamy dodając końcówkę ‑anin lub ‑czyk. Przy nazwach używanych od dawna, jedna z tych form została wybrana samoistnie i jest ona w tej chwili normatywną. W przypadku nowych nie zostało to jeszcze ukształtowane.
Conan Cymeryjczyk, Cymerianin, Cymerijczyk, Cymeranin, Cymerczyk, Cymerańczyk, Cymeriańczyk - wszystkie te wersje są poprawne. To, której będziemy używać, zależy od nas i zwyczaju, jaki wytworzymy. Można też zwrócić uwagę, że poprawna forma powinna być pisana z małej litery. Duża oznacza, że słowo to funkcjonuje jako ksywa

Rohirrim
W tym wypadku, to kraj został nazwany od nazwy jego mieszkańców (podobnie jak Polska od Polan), a nie na odwrót. Dlatego Rohirrim jest poprawną odmianą.

Wybrzeże Kości Słoniowej
Jeśli już koniecznie musiałbym stworzyć takie karkołomne określenie (nie mógłbym użyć "obywatel Wybrzeża Kości Słoniowej"), to byłoby to coś w stylu iworianin, iworyjczyk.

Mam nadzieję, że rozwiałem trochę wątpliwości.

 

__________________
Ludzie mi ufają. Cały czas przychodzą do mnie mówiąc "Nie zawiedź mnie znowu".
George W. Bush