Ombrose

Lotte Visser

Dzielnica Töölö w Helsinkach znajdowała się niedaleko centrum miasta, po zachodniej stronie półwyspu. Lotte, jadąc jej ulicami, ujrzała w oddali słynną, wysoką wieżę stadionu olimpijskiego. Następnie liczne domy handlowe, teatr narodowy, budynek parlamentu Finlandii, poczta główna, muzeum sztuki nowoczesnej Kiasma, opera, kilka pomników. Visser była z wykształcenia architektem, więc z ciekawością analizowała konstrukcje. Jej uwagę przykuł ogromny gmach o nieco surowych, geometrycznych kształtach. Fasadę wykonano z białego marmuru i czarnego granitu. Główną bryłę tworzyła część wieżowa z pochyłym dachem, który skojarzył się Lotte z dobrą akustyką budynków rozrywkowych.
- To Finlandia Talo - mruknął taksówkarz, jakby zauważając jej spojrzenie. - Sala koncertowa, centrum konferencyjne, siedziba Filharmonii Helsińskiej i Orkiestry Symfonicznej Fińskiego Radia.
"Zaprojektowana przez Alvara Aalto", Lotte dodała w myślach, kojarząc nazwę z materiałów z wprowadzenia. IBPI zamieściło w nich krótką notatkę na temat architekta, włączając w to listę jego dzieł.

Minęli Skalny Kościół Temppeliaukion - kolejną ważną atrakcję turystyczną, kierując się dalej na zachód Töölö. Lotte spojrzała na uniwersytet Aalto-yliopiston kauppakorkeakoulu, a potem droga wyprowadziła ich w nieco mniej zaludnioną część stolicy. Budynki zaczęły przerzedzać się, a na ich miejscu pojawiły się drzewa. Lato ubrało je w grube poszycie z zielonych liści i Visser odniosła wrażenie, jakby wjechali do lasu, lub parku.

Wysiadła, zapłaciła taksówkarzowi i usiadła na ławeczce obok przystanku autobusowego. Zaczęła przeglądać na komórce informacje o cmentarzu Hietaniemi.


Dowiedziała się, że w jego obręb wchodziła duża część dla żołnierzy zmarłych w wojnach przeciwko ZSRR i nazistowskim Niemcom: Zimowej (1939-1940), Kontynuacyjnej (1941-1944) i Lapońskiej (1944-1945). W samym środku tej dzielnicy znajdował się również grób nieznanych żołnierzy oraz marszałka Mannerheima. Kolejny dystrykt przeznaczono Fińskiej Straży, gdzie indziej piętrzyło się Wzgórze Artystów oraz Gaj Mężów Stanu. Dwie luterańskie kaplice pogrzebowe oferowały miejsce do modlitwy. Oprócz tego było tu również krematorium.

Cmentarz Hietaniemi leżał częściowo na cyplu, a częściowo na lądzie przyległym do plaży. Lotte znalazła wiele artykułów, według których miało to znaczenie dla lokalnej społeczności. Imprezy tuż przy morzu niejednokrotnie przenosiły się na teren nieboszczyków, gdzie flirty, pocałunki i nie tylko spotykały się z oburzeniem tutejszych duchownych. Na dodatek zalesiony teren cmentarza chętnie traktowano jak park i atrakcję turystyczną.

Przedostanie się na teren cmentarza nie wydawało się trudne. Lotte nie spostrzegła żadnych strażników, jak to miało miejsce na terenie campingu. Uliczki zagrodzono jedynie taśmą z napisem informującym w kilku językach o prowadzonych akcjach remontowych i renowacji nagrobków. Wokół Visser nie było ani żywego ducha, więc przynajmniej na pierwszy rzut oka mogła założyć, że ostrzeżenia wystarczyły, aby przerzedzić turystów.

Problem leżał gdzie indziej - teren cmentarza zdawał się rozległy, a Lotte nie wiedziała, gdzie dokładnie leżał grobowiec Aalto. Powinna pieszo przemierzyć obszar, w poszukiwaniu celu? Zdawało się to jak najbardziej wykonalne, lecz jednocześnie czasochłonne. Czy Visser potrafiłaby w jakiś sposób prędzej dotrzeć do sarkofagów rodziny szamanów?

Sharif Khalid i Alice Harper

Suomenlinna oznacza Twierdzę Fińską. Znany zabytek, który wznosi się na sześciu wyspach niedaleko brzegu Helsinek.


Została zbudowana przez Szwedów w 1748 roku, kiedy Finlandia wciąż jeszcze zaliczała się do terytorium Królestwa Szwedzkiego. Wtedy nosiła nazwę Seaborg - czyli Twierdza Szwedzka. Forteca miała chronić Helsinki przed siłami rosyjskimi od strony morza.

Niestety w wyniku paktu pomiędzy carem Aleksandrem Pierwszym i Napoleonem Rosja przeprowadziła kampanię przeciwko Szwecji. Zaczęła okupować Finlandię w 1808 roku. Wschodni sąsiedzi bez trudu zajęli Helsinki i zaczęli bombardować fortecę. Dowódca oporu, Carl Olof Cronstedt, wynegocjował wstrzymanie ognia. Kiedy do maja tamtego roku nie nadciągnęły wybawcze siły wsparcia ze Szwecji, poddał Sveaborg wraz z prawie siedmioma tysiącami żołnierzy skrytymi w jego murach. Powody działania Cronstedta są niejasne, jednak beznadziejna sytuacja, psychologiczny ciężar, przekupieni doradcy, brak prochu strzelniczego, fizyczna izolacja... to wszystko musiało nałożyć się na siebie. Zgodnie z postanowieniami Traktatu w Fredrikshamn z 1809 roku Finlandia oddzieliła się od Szwecji jako niezależne wielkie księstwo należące do Imperium Rosyjskiego. Tym samym szwedzki okres w fińskiej historii, trwający przez siedem wieków, zakończył się.

Rosjanie rozbudowali Sveaborg, przygotowując fortecę do Wojny Krymskiej - wojny pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim i jego sprzymierzeńcami. Choć połączone siły Anglii i Francji bombardowały twierdzę przez 47 godzin i zdołały wyrządzić poważne szkody, to nie pokonały sił rosyjskich. Zawiedzione porażką, ruszyły na Kronsztad. Sveaborg następnie naprawiono. Podczas Pierwszej Wojny światowej przydzielono mu za zadanie ochronę Sankt Petersburga. Forteca stała się częścią niepodległej Finlandii dopiero w 1917 roku po Rewolucji Rosyjskiej. Natomiast po Fińskiej Wojnie Domowej zaczęła pełnić funkcję więzienia.

W czasach obecnych przestała mieć znaczenie jako baza wojskowa. Została oddana władzy cywilnej w 1973 i po krótkiej debacie zmieniono nazwę twierdzy na Suomenlinna.

Alice i Sharif bez problemu przybyli żaglówką do brzegu i zacumowali łódź w miejscu wynajmowanym przez premiera Holkeriego. Wyszli na brzeg i spojrzeli na piętrzące się fortyfikacje. Prawie byli w stanie poczuć napierającą zewsząd historię. Niestety została naznaczona tłumami turystów oraz związaną z tym komercyjną infrastrukturą. Głośniki, uśmiechnięte panie, stoiska z pamiątkami, lodami, watą cukrową. Ktoś wręczył detektywom po jednym egzemplarzu barwnej ulotki.

Na drugiej stronie ujrzeli mapę Suomenlinny.