Oblicza secesji

Na świecie Art Nouveau, Jugendstil, belle époque… w Polsce po prostu secesja. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych stylów sztuki z przełomu XIX i XX wieku, który jako pierwszy w tak szerokim zakresie zafascynował nie tylko malarzy, grafików czy rzeźbiarzy, ale także twórców rzemiosła artystycznego, architektów oraz projektantów mody. Jego bogatą ornamentykę, fascynację florą i fauną zobaczymy na najnowszej wystawie w Muzeum Śląskim „Belle Époque. Oblicza secesji”.

Na wystawie zobaczymy ponad 400 eksponatów z niemal wszystkich dyscyplin plastycznych. Poza przykładami malarstwa, grafiki, rzeźby, plakatu, niezmiernie bogatej dziedziny rzemiosła artystycznego poznamy, dzięki prezentacji multimedialnej, także wybrane dzieła architektury, witrażownictwa i malarstwa ściennego.

Secesja zdecydowanie zrywała z XIX-wiecznymi neostylami, akcentowała dekoracyjność formy jako wartość nadrzędną przedmiotu, także użytkowego. Bezpośrednim źródłem fascynacji i natchnienia były: literatura (szczególnie romantyczna), sztuka ludowa (w tym świat baśni i legend), sztuka Dalekiego Wschodu, wreszcie świat organiczny z bogactwem fauny i flory. Jednym z najczęściej stosowanych motywów stała się także postać kobiety. Prezentowane w Muzeum Śląskim eksponaty ukazują bogactwo symbolicznych treści wpisanych w wykwintną stylistykę sztuki Art Nouveau.

Wystawa została podzielona na dwie części. Zasadniczą jej część tworzą obiekty z największej w Polsce, unikatowej kolekcji sztuki secesyjnej Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Na szczególną uwagę zasługuje sztuka użytkowa, która na początku XX w. przeżywała swój rozkwit. Z firmami rzemieślniczymi współpracowali wybitni projektanci i artyści, w Polsce należeli do nich Stanisław Wyspiański i Józef Mehoffer.

Zobaczymy przykłady europejskiego rzemiosła artystycznego, jak złotą i srebrną biżuterię, meble, ceramikę, stroje oraz szkło artystyczne – czeskie i francuskie, w tym zaprojektowane przez słynnego Emila Gallé. Liczne wazony, dzbany i patery są charakterystycznie zdobione różnorodnymi motywami roślinno-wiciowymi i pejzażowymi. Rozwijajaće się podczas secesji drukarstwo, to na wystawie m.in. liczne plakaty, grafiki książkowe, fotografie atelierowe, z jej graficznym opracowaniem w formie winiety fotograficznej oraz kartki pocztowe prezentujące całe bogactwo dekoracji, pomysłowości kompozycji plastycznej, będące często małymi dziełami sztuki graficznej – litografii i heliograwiury

Wśród wyrobów metalowych dominują przedmioty użytkowe i czysto dekoracyjne, wytwarzane głównie z mosiądzu, miedzi, cyny często srebrzonej (m.in. niemieckich firm „Kayserzinn” i „Orivit”), a także naczynia szklane oprawiane w metal oraz warszawskie srebra Plewkiewicza, Frageta, Norblina, Henneberga.

Druga część ekspozycji ukazuje rodzime oblicze secesji. Tworzą ją obiekty pochodzące z górnośląskich muzeów, wzbogacone zdjęciami fasad kamienic, detali architektonicznych oraz witraży sakralnych i świeckich. Zobaczmy jak na sprawdzoną historycznie strukturę, nakładano wówczas nowe rzeźbiarskie dekoracje. W architekturze przemysłowej, dworcach kolejowych (np. katowickim) pocztach, szpitalach brackich, szkołach oraz osiedlach robotniczych (Giszowiec, Nikiszowiec) zastosowano nowy styl w samej formie konstrukcyjnej, nieprzysłoniętej dekoracyjnymi detalami.

W województwie śląskim secesyjne oblicza to także piękne polichromie ścienne. Oparte na stylu wypracowanym w krakowskim środowisku, posiadają niezwykle bogatą, narodowo-historyczną i ludową symbolikę przedstawień biblijnych i wątków religijnych, dopełnioną ornamentami stylizowanej roślinności. Aby je zobaczyć możemy udać się do katedry w Sosnowcu, gdzie autorami malowideł są Włodzimierz Tetmajer i Henryka Uziembła, a także do kościoła rektoralnego p.w. Najświętszego Imienia Maryi w Częstochowie, Teatru im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach lub pałacu Dietla w Sosnowcu.

Ekspozycja jest pierwszą w Muzeum Śląskim tak obszerną prezentacją sztuki secesyjnej. Eksponaty pochodzą z Muzeum Mazowieckiemu w Płocku, Muzeów w Bielsku-Białej, Chorzowie, Gliwicach, Sosnowcu, Muzeum Historii Katowic i Muzeum Narodowemu we Wrocławiu. Prezentacji towarzyszy publikacja o tym samym tytule, w której autorzy omawiają najciekawsze a dotąd mało spopularyzowane zjawisku stylu.

Spotkania towarzyszące wystawie:

05.12.2009 , godz. 16.00 „Fisharmonia ozdobą mieszczańskiego salonu” – koncert na fisharmoniach w wykonaniu prof. Juliana Gembalskiego oraz studentów klasy organów Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach – Mirosławy Cieślak i Michała Duźniaka. Fisharmonie udostępnione przez Muzeum Organów Śląskich / udział w koncercie w ramach biletu wstępu na wystawę

19.01.2010 , godz. 17.00 „Dekadenci, pesymiści i neoromantycy, czyli o młodopolskim Krakowie” – wykład , prow. Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska z Krakowa / wstęp wolny

16.02.2010 , godz. 17.00 „O motywach floralnych w sztuce secesji" - wykład , prow. Iwona Korgul-Wyszatycka z Płocka / wstęp wolny


17.03.2010 , godz. 17.00 promocja książki „Secesja i jej górnośląskie oblicza” / wstęp wolny

10.04.2010 , godz. 16.00 „Barok a belle époque” – koncert na klawesyn i fortepian, zainspirowany obrazami i eksponatami z wystawy; zagrają prof. Marek Toporowski, prof. Julian Gembalski, Marek Pilch i studenci Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach / udział w koncercie w ramach biletu wstępu na wystawę


W ramach wystawy zapraszamy na wykłady aktywnego zwiedzania, które prowadzone są w grupach:
Dla szkół podstawowych
KLASY I – III W secesyjnym wnętrzu
Warsztaty twórcze przybliżające dzieciom wiedzę o stylu. Wybrane elementy dekoracyjne wystroju secesyjnych wnętrz posłużą jako motywy do projektowania witraży, dekoracji ściennych.

KLASY IV – VI Piękny świat sprzed stu lat
Lekcja przybliża obyczaje i styl życia z czasów przełomu XIX i XX wieku. Dzieci poznają przedmioty, które już wyszły z użytku i tworzą „księgę zapomnianych nazw”.

Dla gimnazjów i szkół średnich
Toż my żyjem dziś na świecie w wieku Sztuki Stosowanej!
Wykład omawiający narodziny sztuki użytkowej, przemiany obyczajowe i tło epoki. Lekcja oparta o unikatowe eksponaty z przełomu wieku XIX i XX przybliży nowe zjawiska w kulturze i sztuce tych czasów. Zajęcia są dostosowane do wieku uczniów i prowadzone metodami aktywizującymi.

Prosimy nie łączyć grup integracyjnych i różnych wiekowo.

Kuratorzy wystawy :
Katarzyna Jarmuł , Muzeum Śląskie w Katowicach
Mariola Kwiatkowska , Muzeum Mazowieckie w Płocku
Mariusz Andrzej Kasprzak , Muzeum Mazowieckie w Płocku

Scenariusz wystawy : Katarzyna Jarmuł

Konsultacja merytoryczna: Iwona Wyszatycka (secesja w zbiorach Muzeum Mazowieckiego w Płocku)


Źródło:
http://www.muzeumslaskie.pl/


Druga interesująca wystawa - polecam Adr

Milly nie poleca bo nie wytrzymała pokazu slajdów i chciała iść na Wino