Jak wiadomo dużo z naszych ukochanych RPGów dzieje się w realiach średniowiecza, gł. XVw. Postaram się przybliżyć ceny uzbrojenia w Polsce(i nie tylko) w tych latach.
Ceny przeliczone będą na grosze i grzywny.
1 grzywna to ok. 1 marka, a to 48 groszy
florent to 30 groszy
gulden 75 groszy
Dane są zaniżone gdyż spisywane były do celów podatkowych.
Dochody w tamtych czasach kształtowały się następująco: (mowa o szlachcie)
11% populacji – do 30 grzywien
18% populacji – 31-60 grzywien
26% populacji – 61-150 grzywien
26% populacji – 151-600 grzywien
11% populacji – 601-1500 grzywien
7% populacji – nawet do 6000 grzywien
W Toruniu mistrz puszkarz (artylerzysta) otrzymywał wynagrodzenie 2 grzywny tygodniowo. (1460r.)
Krowa - 40 groszy
Owca – 4 grosze
korzec żyta – 4 grosze
rydel – 6 grosze
motyka czy kilof - 8,5 grosza
[Wikipedia Wolna Encyklopedia]
„Korzec - dawna jednostka objętości stosowana dla ciał sypkich. Istniało ok. 300 różnych korców, np..:
korzec krakowski - 43,7 litra
korzec warszawski - 120,6 litra
korzec toruński - 54,8 litra
korzec gdański - 54,7 litra
korzec wrocławski - 74,1 litra
Po 1764 roku korzec odpowiadał 32 garncom = 120,6 litrów
Po 1819 roku korzec liczył 128 litrów”
[/Wikipedia Wolna Encyklopedia]
Czyszczenie kolczugi z rdzy – 4 grosze
Wymiana orzecha kuszy (elementu spustu) – 5 groszy
Pomalowanie tarczy dla księcia mazowieckiego – 30 groszy
Kord – 8-12 groszy (pojedyncze egzemplarze 1 kopa)
Kord broń pomiędzy nożem, a mieczem noszony podczas podróży i przez studentów
Ceny mieczy wahały się od jakości i oprawy – 15-240 groszy (ceny na podstawie zapisów wyceny 27 mieczy) średnia cena 24-40 groszy
Koncerz – 30 groszy
[Wikipedia Wolna Encyklopedia]
Koncerz, czy też estok, bo pod taką nazwą jest szerzej znana ta broń, to rodzaj długiego miecza, posiadającego wiele cech wspólnych z długim mieczem rycerskim. Cechy charakterystyczne tej broni to długość 150-180 cm i prosta głownia o przekroju trój- lub czterokątnym (rzadziej soczewkowatym, płaskim lub graniastym o wklęsłych bokach). Początkowo jako broń sieczna, później przekształciła się w broń do kłucia. O ile typowy koncerz był jedoręczny, to jest odmiana nazywa estokiem jest dwuręczna.
[/Wikipedia Wolna Encyklopedia]
Najprostsza siekiera kosztowała – 2-3 grosze, zwykłe topory 4-6 groszy lepsze 10-15 groszy
Nadziak – 12 groszy
Cep bojowy – 2 grosze (stąd był on typową bronią miejską)
Kopia kosztowała 12 – 24 groszy, niektóre nawet 1 grzywnę
Wiadomo że Jagiełło w 1427 otrzymał 3 łuki za 42 grosze każdy – zapewne ozdobne i z pełnym wyposażeniem.
Kusze – 30-64 groszy średnio 1 grzywna
Kołczan – 8 groszy
Kopa grotów żelaznych 7 groszy, stalowych 12 groszy
Za jedną grzywnę + koszt grotów można było kupić 14 kop bełtów
Broń palna:
Piszczel – 24 grosze
Hakownica – 60 groszy
Z racji szybkiego rozwoju uzbrojenia ochronnego ceny szybko rosły, stąd podawać będę nieraz dwie ceny. Pierwsza z początku wieku druga w połowie.
Kapalin – 30 groszy / 48-50 groszy
Saleta 60 groszy
Przyłbica – 4 grzywny (pragnę zauważyć iż hełm o nazwie przyłbica to całość, a nie sama maska)
Kolczuga – 2-7 grzywien, płaty ok. 4 kopy groszy
Obojczyk stalowy – 24 grosze
Kirys – 180 groszy
Płytowa osłona nóg – 4 grzywny
Szorce stalowe – 3 grzywny
Tarcza kosztowała – 12-18 groszy
Pawęż – ok. 40 groszy (pawęż to również konna, lub piesza „kwadratowa tarcza”, nie tylko ta do osłony przed ostrzałem)
Najtańszy koń – 24 grosze (nie nadawał się na rycerskiego)
Bardzo dobry koń 120 groszy
Destier – Rumak bojowy – 200 groszy
Jednostkowo konie kosztowały nawet 3000 groszy, średnia cena koni sołtysów to 2-4 grzywien, wójtów 3-6 grzywien, nieznacznie droższe konie zwykłego rycerza, każdy szlachcic o dochodzie 100 grzywien i więcej, zobowiązany był stawić się na koniu za co najmniej 10 grzywien.
Średni koszt uzbrojenia rycerskiego to 35-50 grzywien, luksusowy natomiast ok. 200 grzywien
Pocisk 100 kg do bombardy 80 groszy, 340kg – 360 groszy (tj. 9 krów)
Ochoćmy zdobyć twierdzę
ja nie sponsoruje
1250 – Ganua:
hełm 16-32 soldy
kolczuga 120-152 soldów
Koniec XIIIw. Anglia:
kolczuga 1 funt
1320 r. Królewska zbroja 20 funtów
1324 r. Basinet 3-10 szylingów
miecz bojowy (wielki-odpowiednik zweihendera) 3 szylingi 4 pensy
łuk długi dobrej jakości 6-7 szylingów
240 pensów = 1 funt = 4 liwry tureńskie = 4 liwry andegaweńskie
1 marka srebrna w 1266 r była warta 50 liwrów tureńskich, w 1302 r. – 104 liwry tureńskie
1 pens = 1,3 g srebra
1 szyling = 15,56 g srebra
1 denar = 0,28 g
1 sold = 3,35 g
1 liwr genueński = 80 g srebra
1 uncja złota = 5 florenów
1 funt = 20 szylingów
1 korona = 5 szylingów
1 szyling = 12 pens
1 pens = 4 farthings
1 mark = 13 szylingów 4 pensy
Bibliografia:
„Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500" pod redakcją A. Nowakowskiego
Malkav3