Książka jest… reportażem ze słynnej sprawy pobicia na śmierć przez ZOMO maturzysty, który skonał w męczarniach. Sprawa trafiła do sądu… ale MSW przez rok zacierało ślady, straszyło świadków, prało mózgi, naginało rzeczywistość, skazywało niewinnych, wpływało na prokuraturę i sąd, by sprawcy pozostali niewinni.
Udało im się to.

Autor dostał nagrodę Nike za swoje dzieło, ale jestem nim całkowicie rozczarowana. Jako literatura… nie wnosi sobą nic. Język jest jałowy, prosty, wyzuty z emocji (jak to w reportażach). Łazarewicz przeczytał wszystkie dostępne akta SB i przeprowadził wywiady z każdym do kogo mógł po 30 latach od wypadku dotrzeć. Za tą ciężką i żmudną pracę należy mu się szacunek… ale tylko za to. Nie czułam żadnych emocji czytając o tej okropnej sprawie. Zniechęcałam się mocno, nawet momentami nudziłam.

O ile morderstwo Grzegorza samo w sobie jest tragedią nie tylko dla rodziny, ale i jego przyjaciół… oraz ludzi, którzy udzielili jemu lub jego matce pomocy. O tyle ta książka… no cóż… no jest… i tyle.
Dla historyka, politologa, socjologa… ten tytuł może być interesujący, ale dla reszty… oprawa jest na tyle odpychająca, że pewnie rzuci go w kąt.

PS. By nie było... Nie oceniam historii jaką opisywał autor, a jego działo. Temat jaki wybrał jest niesamowicie fascynujący oraz smutny... ale mógł to lepiej napisać.

4/24

Niemiecka jesień. Reportaż z podróży po Niemczech - Stig Dagerman

Gatunek: reportaż

Jest to reportaż z podróży po strefach okupacyjnych USA, GB i FRA w Niemczech jesienią 1947 roku.

Książka jest... mocna i może być szczególnie ciężka dla Polaka, jeżeli czytający nie potrafi wyjść poza odbieranie cierpienia i poczucia krzywdy oraz beznadziei bijących z tego reportażu w kategoriach: "u nas było gorzej" lub "dobrze im tak za to co zrobili".

Wszechobecny głód i brak perspektyw, brak nadziei, apatia, a do tego straszny rozłam w narodzie względem tego co było, co będzie i co jest. Wszystko okraszone klimatem szalejącej denazyfikacji i związanych z nią procesów sądowych (w samym Stuttgarcie 120 000 ludzi stających przed Spruchkammern) weryfikacyjnych. Wszystko to przesiąknięte kryzysem związanym z polityką aliantów torpedujących w tym okresie ewentualność podniesienia się niemieckiej gospodarki. Ruiny, głód, pretensje młodego pokolenia do starego, głód, apatia, zimno. "Nie karajcie nas już" mówi na kartach reportażu jedna z kobiet. Nachodzi refleksja... nawet jeżeli uznać to za 'karę' to jaki sens ma karanie dzieci, albo głodujących, chorych ludzi uwolnionych z Dachau. Albo po prostu z połowy niemieckiego społeczeństwa przez 10 lat żyjących w strachu przed terrorem zafundowanym przez rodaków, a kolejne kilka pod bombami alianckich nalotów?
Poczucie krzywdy i frustracja są wszechobecne. Nie ma co winić i nienawidzić za to aliantów. Nie ma już wierchuszki NSDAP by nienawidzić ich, można nienawidzić siebie nawzajem. Głodujący lokalsi uchodźców z Prus, Śląska, Pomorza przybywających w pociągach określonych jako "niezdatne do przewozu towarów". Ludzi juz tak... Mieszczanie chłopów 'bo spekulują żywnością', a chłopi mieszkańców miast 'bo nocami przychodzą i kradną'.
Wkoło zaś pierwsze wolne wybory po wojnie i tabliczki np. No german civilians na hotelach w niemieckich miastach.
Wielu ludzi, wiele historii, mocny obraz Niemiec roku 1947.

Grube.

Dodatkowo Dagerman, opisuje to wszystko strasznie obiektywnie, on tylko przedstawia fakty czasem w naprawdę bardzo poetycki sposób. To czytelnik ma coś poczuć lub wyciągnąć wnioski. Sam zdecyduje co i jakie.

U mnie ta książka wzbudziła między innymi taką oto refleksję:

• Polacy w latach 1939-1944, jak i inne okupowane nacje mogły mieć nadzieję na odmianę losu, zwycięstwo aliantów, wyzwolenie itp., a opór i walka o wolność dawały siłę. Niemcy w 1947 nie mieli nawet tego, a takiej biedy i głodu jak w strefach okupacyjnych aliantów, próżno chyba szukać w okupowanej Europie kilka lat wcześniej.
  Dziś Niemcy to czwarta gospodarka świata, lokomotywa Europy. Czy to wynik tych 1,4 miliarda USD z planu Marshalla w latach 1948-1951 (w przełożeniu na dziś ok 10 miliardów USD), w przeliczeniu 18 USD na mieszkańca (przy np. 131 USD per capita dla Grecji) tak odmienił ten kraj? Czy to czym charakteryzuje się ten naród. Pracowitość, upór, organizacja?

Ten reportaż jest dosyć krótki, ot 115 stron i szybko się czyta, wydanie kieszonkowe. Stąd nie mam oporów przed naprawdę gorącym poleceniem tej lektury każdemu, bo nawet jak nie podpasuje to komuś, to nie można będzie mówić o straceniu na tę książkę dużo czasu. Do łyknięcia w parę godzin, a porusza mocno.

Krótko i rzeczowo, bo nie ma co się rozdrabniać. Książka jest na pograniczu beletrystyki z literaturą naukową. Autor zamieścił w książce kilka swoich felietonów/wywiadów/reportaży w których porusza całkiem ciekawe historie, o budowaniu superkomputera w mieszkaniu, o tajemnicy ludzkiego DNA i chorób z nim związanych, o tym jak giną lasy w Ameryce, bo na jednej z importowanych roślinek przedostał się mały robaczek, czy o epidemii wirusa Ebola w Afryce.
Pisarza cechuje prosty, rzeczowy język. Przystępny dla każdego. Przedstawiane kwestie są z punktu widzenia laika, który zafascynowany jest historią, która kryje się za nauką, a nie nauką kryjącą za historią, dlatego nie zostajemy przytłoczeni tonami informacji, których nie rozumiemy i nie potrafimy zrozumieć.
Coś dla zabicia czasu, poczytania w podróży. Nie męczy, ciekawi.
W sam raz.

5/24

Spowiedź heretyka. Sacum profanum - Piotr Weltrowski, Krzysztof Azarewicz

Gatunek: wywiad rzeka

Na wstpie zaznaczę, że takiej muzyki nie trawie. Preferuję lżejszy rock i metal, Behemoth jak inne podobne zespoły wywołuje u mnie rzyg. Kiedyś całą płytę Theriona wywaliłem jak w pierwszym puszczonym utworze usłyszałem growl, którego nie trawię totalnie.
Co innego sam Nergal. Jako człowiek ciekawił mnie zawsze i z wywiadow jakie czasem przeczytalem odnosiłem wrażenie pt.: "Noż cholera. bratnia 'dusza'! "
Wywiadu rzeki nigdy nie czytałem, toteż wybór był w takim wypadku dosyć prosty

I trochę się zawiodłem.

Hedonista, megaloman przyznający się do egocentryzmu i wprost potwierdzający u siebie wybujałą pychę. Jednocześnie wskazujący umiłowanie wolności prawie że fanatycznie. Zasadniczo jego biografia w formie tego wywiadu-rzeki, w dużej mierze jest wytłumaczeniem czym jest ateistyczny, satanizm racjonalny.
Spodobało mi się wielokrotne wskazywanie, że nie daje się spętać nawet samemu sobie i coś w stylu (to nie cytat, lecz moj odbiór): "dziś myślę tak, jutro inaczej. To wciąż będę ja, bogatszy o wczoraj".
Z jednej strony kręgosłup twardy jak stal, z drugiej giętki niczym drut, ale ta giętkość zależna tylko od własnej głowy. Perfekcja i mocne HF.
W wielu miejscach odniosłem wrażenie,, że w tych rozmowach Nergal pieprzy coś, nie tyle pod publiczkę względem odbiorców książki (o czym niżej), ale bawiąc się kumplem wywiad prowadzącym. W sensie coś w stylu budowania narracji na bazie jednej myśli, odczucia. Innego dnia, albo względem kogoś innego, to odpowiedź na zadane pytanie by się mocno różniła, a jednocześnie obie były by prawdziwe, nie udawane i (sic!) oddające jego nastawienie do danej kwestii.
Na przykład wojna i związane z nią zgony. W jednej rozmowie będzie o pogardzie dla zadawania krzywdy i potępienie, w drugiej wskazanie, że wojna to coś naturalnego dla ludzkości i pro, niech się mordują. To nie jego zdanie, a jedynie mój przykład. Nergal jest żywym relatywizmem i by (IMHO) poznać jego zdanie na dany temat trzeba posiłkować się kilkoma pytaniami pomocniczymi, uszczególniającymi jakiś motyw. Bo Darski to relatywista totalny,

Genialnym motywem było by wypuszczenie 2 jego bio wywiadów równolegle, gdzie rozmówca względem pewnych wątków jego filozofii życiowej, przeżyć itp. zadawałby inne pytania. w efekcie powstałyby 2 różne obrazy. I każdy prawdziwy. Z relatywistami i wszak już tak jest

Z pewnością nie jest to książka dla jego fanów... i tu zaczynają się schody.

"Spowiedź" była tworzona po jego związku z Dodą, walce z białaczką, Voice of Poland, w trakcie zdjęć w Ambassadzie Machulskiego. Gdy stał się chwilowym celebrytą. Ta książka to odpowiedź dla rzesz Halinek i Andrzejów widzących go na łamach Faktu, Super Expresu i Pudelka.
Ta książka, to odpowiedź na to kim jest Nergal i dosyć grzeczne tłumaczenie jego filozofii życiowej. Wskazanie iż Diabeł, ale z ludzką twarzą. Ciekawe anegdoty z tras koncertowych i tym podobne niuanse, są tu niejako przy okazji jedynie gdy mówi o swoim nastawieniu do świata.
No ale to tylko moje wrażenie.
Mimo wszystko lektura ciekawa.

\m/

Cytat:

Dzieci drzewa Jakarandy to opowieść o trzech pokoleniach doświadczonych przez rewolucję islamską w Iranie. O nadziejach na życie w wolności, okrutnych represjach, o tym, jak bardzo bolesna historia ciąży na losach zwyczajnych ludzi, którzy próbują się w niej odnaleźć, podejmować słuszne decyzje, chronić swoich bliskich, kochać. Debiutująca autorka opiera się na przeżyciach swojej rodziny i przyjaciół. Sama urodziła się więzieniu i była wychowywana przez dziadków. Jej narracja jest bardzo emocjonalna, zmysłowa, poetycka. Przedstawione proste sceny są wyjściem dla wspomnień, co w sumie daje spójny obraz świata pełnego lęku i cierpienia, choć w sumie jest to powieść optymistyczna. Pokazująca, że to co w człowieku dobre jest silniejsze niż zło.

Byłam skuszona recenzjami oraz samym pochodzeniem autorki. Jak już niektórzy zauważyli jestem z żabek bardziej orientalnych i im odleglejsza i trudniejsza do zrozumienia jest dla mnie czyjaś kultura i świat, tym lepiej.
Niestety nie należę do osób, które lubią piętnować się sentymentalizmem, choć sama jestem dość uczuciowa.
Męczyłam się czytając tę książkę, widać było, że jest pisana przez kobietę i dla kobiet. Język jest prosty, czasem wręcz dziecinny, miałam wrażenie, że pisała ją jakaś emo siedmiolatka, która twierdzi, że przeżyła w życiu wszystko. Sama treść jest ciekawa i poruszająca. Autorka całkiem dobrze opisywała nastroje i uczucia bohaterów, ale dość silnie emanowało to wszystko patosem i wybujałą wzniosłością, której po prostu nie lubię.
Pomimo niskiej oceny, polecam przeczytać ten tytuł, ukazuje on tragedię - wbrew pozorom - nie tak odległego nam kraju, śmiem nawet twierdzić, że nasza Polska dogadałaby się Iranem na temat wpadek polityczno historycznych naszych wieków.