“Baczaj synu nocą, kędy blask podwójny z nieba spływa. Tam bowiem, kędy Aeyn prowadzi, tam Teyn na manowce zwodzi - tak rzekł ociec do syna swego w noc, kędy dwie pełnie ujrzeli”
Ględa Sukinda - erzahlera przesławnego


Noc ta moc dziwów kryła. Wprzódy gwarszczenie, co zazwyczaj w wieczory hajotowe nawoływania godowe odczyniają, milczały jak zaklęte. Zdawać by się mogło, że owady te, co wielką uciechą są dla dziecek, wyczuwają coś o czym ludzie nie pomyślą nawet. Jeno ci co zawżdy na aytheru podmuchy czuli są niezwykle, przedziwny niepokoju odczuwali. W gromadzie Faryuka, ledwo jeden człek taki był. Każden się go bał, bo stary Muzla nie dość, że paskudne guzy miał na twarzy, to jeszcze charakter paskudny. Pewnikiem, gdyby nie koligacje łączące go z wodzem, już dawno nakazano by mu opuścić gromadę. A tak, nie dość, że starcze lęk budził, to się jeszcze szacunku od wszytkich domagał.

On to jako jedyny dreszcz na skórze odczuł tej nocy. Ledwo w niebo wejrzał Aeyna i Teyna w pełni obaczył. Ten pierwszy szmaragdowym blaskiem świat zalewał, ten drugi zaś co ledwo nad horyzontem majaczył, cienie mroczną ochrową poświatą nasycał. Znak to niechybny, że niebywałe rzeczy tej nocy się wydarzą.

Głębokie ulgi westchnienie wypełniło oprzęd, któren na wysokim dębie ostał zawieszony. Huma z wysiłku opadła na puchaty kołtun z kilkorga pledów uczyniony. Siostra jej, Gulsharam ci przy porodzie asystowała, dziecię w gazę wytarła i czym prędzej w miękkie powijaki z jedwabiu uczynione.
Niemowlę nadzwyczaj spokojne, ledwo kilka cichy kwileń z siebie wydało. Nie to jednak lęk u Gulshary wywołało, co się straszliwym grymasem na jej twarzy objawił.
- Zdrów on? - spytała Huma, ciężko powietrze wypuszczając - Mówże, co z nim?

Siostra odwagi nie miał, by choć słowo z siebie dobyć. Pledem niemowlę okryła i takie zawiniątko matce podała.
- Co z nim, pytam? - powtórzyła drżącym głosem.
- Oczy - wydusiła z siebie Gulshara - Spójrz na jego oczy.

Tabor faryukowy od dni już wielu w jednym miejscu bytował. Łąka missenowa pośród gęstego lasu sosnowego ukryta, bezpieczną przystanią zdawać się mogła. Każden jednak molsuli w gromadzie, świadom był, że zły to omen by tela dni w jednym popasować.

Powód jednak ku temu był niemały. Faryuk, któren funkcję muhima od wielu lat w taborze sprawował, w wielgą niemoc popadł. Febra nim na wszystkie strony trzęsła, poty na całym ciele występowały, a w malignie tej bełkotał okrutnie. Żaden znachor, ni guślarz pomóc mu nie potrafił.
Lęk przy tym na cały tabor padł, że mietnica ta na innych też przeskoczy i rychło moczary wszyćkich pochłoną.

Trwogi i bojaźni ni Aran, ni druh jego wierny Basir nie czuli. Wiek to ich młodzieńczy powodem takiej niefrasobliwości. Inne to rzeczy dla nich wagę miały. A to, gdzie qurboci tłuste najść, coby Gunariemu zanieść i nowe sekrety guślarskiej sztuki poznać. A to, gdzie pszczoły ul ukryły, coby miód im podebrać i słodyczy najprawdziwszej zakosztować. Abo też, gdzie kryjówkę zbudować, by od obowiązków uciec.

Tędy kędy dorośli gorącą debatę prowadzili, co z Faryukiem począć, młokosy inny dylemat rozstrząsali.

Na gałęzi wysokiej obaj siedzieli, nogami leniwie machali i z oddali poglądali na obóz, któren gromada ich pobudowała.
- Nuuudyyyy - ziewnął Aran i po bujnej czuprynie się podrapał.
- Ano nudy - przytaknął, druh jego Basir.
- Może na qurboci pójdziem - zaproponował młodszy z chłopców.
- Eeee taaam - rudowłosy Basir machnął rękę z miejsca pomysł ten odrzucając - I co ci z tych ropuch śmierdzących, jak Gunari pospołu z innemi radzi. Durnyś ty.
- Samżeś durny, pacanie - odburknłą rozeźlony Aran i łup łokciem kolegę w bok grzmotnął.
- Tej.. zbastuj, bo na łeb zlecę. Takiś chojrak jest. To ja ci powiem, co zrobim.
- Godaj!
- Patrz, co mi Sayruk przedał - po tych słowach Basir wyciągnął zza pazuchy kulę wielkości wroniego jaja. Przeźroczysta ona była, jako woda ze źródła żywego. We wnętrzu jej zaś coś na kształt fali, czy też obłoku błękitnego się kryło. Przy każdym ruchu tajemna chmura falowała, jakby własną świadomość miała.
- Pokaż! Co to? - niemal krzyknął Aran, ręce po kulę wyciągając.
- Sayruk mi godał, że to artefakt prastary. Ponoć nalazł go w ruina, co pośród tutejszych bagien się kryją. Moglibyśmy tam pójść i sami takich artefaktów nazbierać. Wtedy to by nam Gunari w mig nowe sztuczki guślarskie pokazał.
- No to idziem - zakrzyknął ochoczo Aran z gałęzi zeskakując.
- Czekoj, czekoj. Ty się nie bojasz?
- A czego?
- No bo Sayruk mi godał, że tam mokradlaka widzioł. A ten na niego, tak ponoć łypał, jakby go zeżreć kciał. A poza tym to ze dwa dni drogi stąd. Co matce powiesz?

“Nie do opisania są uroki i dziwy trójświata naszego.”
Yargazli noktambulista


Przedziwne konstrukcje, mchem i listowiem porosłe, piętrzyły się wokół nich na podobieństwo drzew powalonych. Zaborcza przyroda, napastliwą miłością otoczyła, każden słup, przęsło, czy inszy nadgryziony zębem czasu fragment pradawnych konstrukcji. Pulsująca i kołysząca się na wietrze, soczysta zieleń, tak gęsto otulała porzucone dziedzictwo ludzkiego Imperium, że z trudem można było je odróżnić od drzew i krzewów prawdziwych. Błyszczące ongiś w słońcu stalowe rusztowania, teraz przypominały gałęzie drzew, porywistym wiatrem połamane, które mech w obfitości wielkiej obrósł.

Doprawdy w zadziwiające miejsce molsulskie pacholęta przybyły. Duch zamierzchłej i jak ględy erzahlerów mówią, chwalebnej przeszłości, z każdego kąta, z każdego źdźbła trawy potężnie emanował. Cząstka aeyry każda w rytm prastarych wibracji falowała. Wrażenie przez co nieodparte powstawało, że jakby tylko człek uszu nadstawił, to echa dawno wybrzmiałych rozmów, by posłyszał.

Stał, więc Aranaeth pośrodku pól torfowych gęsto turzycą i czermieniem porosłych, a wokół sosny i świerki tęgie do samych niebios sięgające, a pod powiekami ilekroć oczy zmrużył powidoki sprzed wieków mu się jawiły. To wieżę monstrualną z samych kijów metalowych wzniesioną ujrzał. To znów talerz z białej gliny uczyniony, takiż sam w jakim matula mu polewkę ze świeżych korzeni łopiany podaje, jeno po tysiąckroć większy. Gwar też odległy do niego dochodził i stłumione szmery rozmów w uszach mu dudniły. Ilekroć mamidło kolejne mu się objawiło, tylekroć dreszcz po plecach mu zimny przechodził. Czuł się molsuli młody, jakby go kto tundurmą spleśniałą napoił i umysł mową parszywą karmił.

Zawieszony w czasie czucie praktycznie stracił i wszelką świadomość realności. Z każdym ziarenkiem piasku, które się w kosmicznej klepsydrze przesypywało, w większy zachwyt popadał i mocniejsze pradziejów doznawanie.

“Niestabilność świata, źródłem naszej iteracji.
Cień pierwotnego chaosu, generatorem naszych pragnień”
Cymelia, wersety Oczywistości
odpis homogeniczny z kopii z Quizoon


Metaliczny zgrzyt deflorował czas i przestrzeń z nieposkromioną brutalnością, rozjuszonego gymroka. Rytmiczny trzask wprawiał w drżenie całą ziemię.
- Wiązka strumienia alfa, pięćdziesiąt piktanori plus trzy - grzmiał ktoś donośnym basem.
- Wzmocnić przepływ w kwadrancie 32. Niech kwertony zajmą się uzupełnieniem bioprofili - dodał starczy głos, pełen kojących nut.
- Brak canto dynamiki w międzyokresie. Wskaźniki na farnie i durleksie gwałtownie spadają.
- Utrzymać przepływ za wszelką cenę.
- Subcząstki w przesterach. Spadki we wszystkich sekcjach. Czy mam przekierować wiązkę?
- Nie! Kontrpozycjonowanie na pięć. Wszystkie halektory otwarte. Spróbujmy zachować dotychczasowy impuls.
- Panie Spetrano… - rozpaczliwie piszczący głos zamarł w pół słowa.

Jasność nieokiełznana, wybuchała raptownie z każdego możliwego kata. Przeraźliwy huk zdekonstruował materię do samego jej jądra.

Niewysłowiona indyferencja fonii, zawieszona w bezcząstkowej płaszczyźnie zdarzeń. Sfatygowane wiązania materii lewitowały w pośród nieobecnych osjanicznych niebytów.

Nieobecny konglomerat wypełniał każdy kwant czasu. Nieskończone eony płynęły w mroczną iluminację nieskończoności.

Aromat spleśniałej ziemi, mieszał się z oparami mokradlanych łąk. Oplatał zmysły młodego molsuli, na podobieństwo wici oślizgłych, jakimi resmony swe ofiary chwytają. Odory pleśniowy na powrót jaźń aranową w ciele osadził. Drętwienie i uczucie wzgardy do tej utkanej z sznurów mięśni i ścięgien mięsnej konstrukcji, wypełniały całe jego jestestwo. Nie pasował sam do siebie, jakby go kto w gacie młodszego brata próbował ubrać. Wszędzie go coś piło, uwierało i swędziało. Sam dla siebie za ciasną klatką był w której sam siebie dusił.

- Araaaaan! - krzyk lękiem do granic możliwości nasączony, wyrwał go z impotencji zmysłów i myśl.

Dookoła wciąż tylko bluszczem porosłe stalowe przęsła i dźwigary, a takoż i zbite w jeden kołtun ażurowe plecionki, rdzawym nalotem pokryte. Z tą jedną różnicą, że teraz kształty i profile naturze obce, co przed wiekami wzniesione w gęstym i lepkim do deszczu mroku tonęły.

- Araaaaa! - rozległo się znowuż pośród leśnej głuszy, aż się wszystkie yooki do lotu na raz poderwały i ze skrzekiem donośnym ku gwiazdom pofrunęły.

Łacno Aran miejsce nalazł, skąd wołanie się dobywało. Pośród kłębowiska stalowego, co ogromny szałas przypominało, które mchem porosły był, ziała dziura przepadlistą czernią smolistą zionąca i fetorem osobliwym.

Dojrzeć nic Aran nie mógł, bo i jak kędy wszędy ciemność i mrok jeno. Wątpliwości żadnych jednak nie miał, że głos Basira z dna czeluści pochodzi. Lęk sercem aranowym zawładnął i niemoc paraliżującą w członki wszytkie rozlał.

- Araaaan -wybrzmiało po raz kolejny, tym razem jednak cicho, cichuteńko, że słych wytężyć trzeba było, żeby to nawoływanie posłyszeć.

Po nim zaś cisza przeokrutna zapanowała i tylko odległy trzepot yookowych skrzydeł znać dawał, że to wszystko to nie majak senny, a realność oeynechenowa.

“W głębi, pod stopami naszemi światy tajemne ukryte
Królestwa dawne, co blask swój utraciły
Duchy starożytne, tamtędy kroczą ścieżkami nieznanymi
Nie patrz ku nim, nigdy nie wołaj na nie
Bo tak, jak one w mroku się zgubisz i w czasie pobłądzisz”
ględa prastara



Dotknąć przeszłości dłonią własną, to jak sen z którego przebudzić się trudno. Tak się Aran poczuł, kędy dłoń swą we wnętrzu rozpadliny złożył. Wszystko wokół niezwykłą siłą i energią emanowało. Tak rośliny dzikie, co je każdego dnia młody molsuli widział, odmienione się zdawały. Jakoby duch dziejów dawnych w nich zaklęty został i do dzisiejszego dnia opary zaprzeszłe z nich się wydobywały, umysł i ciało w otumanienie wprowadzając. Tak i konstrukcje cudaczne z metalu i inszych tajemnych budulców wzniesione, co je Aran pierwszy raz na oczy widział i ni znaczenia, ni kształtu prawdziwego odkryć i zrozumieć nie potrafił.

Kędy dłonie jego na omszałej powierzchni spoczęły, dreszcz całym jego ciałem wstrząsnął, jakby go kto igłą w zadek ukuł. Mrok, co się pod nim panoszył, swe lepkie łapska ku niemu wyciągał. Krawędzi wciąż się trzymając uczuł już Aran, jak wiele wysiłku włożyć będzie musiał, by bezpiecznie na dno rozpadliny zejść. W tej chwili, kędy swoją mozolną wędrówkę rozpoczynał, wiedział, że Basir spaść musiał i pewnikiem ranny w ciemnościach cierpi.

Jama nic z naturą wspólnego nie miała. Kształtem niemal idealny okrąg przypominała. Przy tem śliska okrutnie i zimna, bardziej niźli lód, co to stawy w torukowe dni skuwa. Ciecz lepka i gęsta po jej powierzchni wciąż spływała, co to sok cuchnący co się z padliny wydobywa, przypominała.
Zaparł się tędy Aran plecami o jedną ścianę jamy, a nogi i ręce na drugiej wsparł. Krok za krokiem, wolniutko na dno zaczął schodzić.

Wiatr w uszach mu grał i wciąż odległe słowa z przeszłości doń dobiegały.
- Kręć do koordynatora. Niech ten wywoła wszystkich funkcyjnych i natychmiast ich tu sprowadzi.
- Ujemne pulsowanie na wszystkich detektorach.
- Fluktuacje impulsywne rosną. Gamma xin trzy koma dwa. Gamma ion cztery koma dziewięć.

Zawieszony w oblepiającej go gęstej ciemności stracił poczucie czasu. Sam nie wiedział, czy idzie w dół od kilku chwil, czy siedzi w tej czeluści już dni niezliczone.
Każdy krok kolejny coraz wolniej wykonywał. Napięte do granic możliwości mięśnie, drętwieć mu poczęły. Co kilka chwil skurcz w lewej łydce odczuwał. Praktycznie czucie w dłoniach stracił. Przeraźliwy chłód bijący od blaszanej powierzchni, przenikał mu przez skórę i mięśnie. Zakuwał on jej w okowy mroźne, niczym pan swego raba i pozbawiał przyrodzonej im elastyczności i gibkości.
On jednak nie ustawał. Zmuszał ciało swe do wykonywania kolejnych, monotonnych ruch. Wszystko, by kuma swego i druhu wiernego najść.

Kędy stopami ziemi dotknął,plusk donośny się rozszedł wokół. Brodzić począł Aran w obślizgłej mazi, co nijak tutejszym bagnem nie woniała. Smród plugawy bił od niej i w gardle drapał, jak dym co się nad kabalarskimi ołtarzami wznosi.

Rozejrzał się chłopak wokół i oczom własnym uwierzyć nie mógł. W grocie ręką ludzką uczynioną się znalazł, o czym równe gładkie ściany, mechem i grzybem porosłe, świadczyły. Niewielka ona była, bo ledwo pięć kroków w jedną i siedem w drugą dało się zrobić. Na środku zaś sadzawka niewielka, co zgniłą zielenią pulsowała, jak noktulice które po nocy latają i blade światło ze swych odwłoków dają.

Nad samym brzegiem jej przykurczona postać tkwiła. Ciało jej szmaty obszarpane pokrywały, na podobieństwo lian dzikich. Przy tem pleśnią gęsto one pokryte, jakby od lat wielu w jednym miejscu ona tkwiła. Ręce długie i straszliwie wychudzone w sadzawce maczała, całym ciałem przy tym kołysząc, jak starzec, co na nogach ustać nie może. Bogom bagiennym Aran w skrytości serca podziękował, że byt ten plecami do niego odwrócony pozostał i wciąż jakby nieświadom obecności jego pozostał. Z przerażeniem jednakoż chłopak spoglądał na czerep łysy, co siną i pomarszczoną skórę miał i grzybami pokręconymi zarosły.

Jeszcze większy lęk Arana pochwycił, kędy ujrzał że pół kroku ledwo od mokradlaka, nietomny Basir z rozbitą głową leży. Stał tak młody molsuli nieruchomo, strachem zdjęty, a serce niemal z piersi wyskoczyć mu chciało.
Erzahlerzy zawżdy powiadali, że mokradlaki to byty nie groźne, same w sobie zanurzone, nijak otaczającym je światem niezainteresowane. Co insze ględy jednak o nich słyszeć, a co insze dwa kroki od takiego stwora stać.