- Właśnie o takie opowieści mi chodzi. O legendy, mity i półprawdy. Wszystko co zostało w ludzkiej pamięci i zostało przekształcone przez lata i wieki powtarzanych opowieści. Chodzi o folklor – odparł Gwendoline mnich. – To nie mają być suche fakty, a żyjąca historia. A co do zakłócania spokoju zmarłych, to daleki od tego jestem. Nie chodzi mi o profanowanie czy niszczenie miejsc spoczynku zmarłych Błękitnokrwistych, a jedynie o ich udokumentowanie. Gdyby była możliwość zbadania wnętrz kurhanów, to należy to zrobić, ale niszczenie… Jestem przeciw temu.

- I takie postawienie sprawy bardzo mi się podoba – Przeor zwrócił się do entuzjastycznie nastawionego khazada. – Wiele Wam nie pomogę w kwestii identyfikacji, właśnie po to tam się wybieracie. A co do sprzętu, to jedynie muła mogę zaproponować. Gdyby potrzebny był Wam sprzęt górniczy, to być może górnicy z kopalni Grimbina mogliby Wam go wypożyczyć.

Rozległo się pukanie i do gabinetu wszedł, kłaniając się nisko młody mnich. Podszedł do przeora i wyszeptał mu coś do ucha. Jean-Pierre podniósł się i chrząknął. – Muszę prosić Was o wybaczenie. Mamy kolejnego gościa, któremu muszę poświęcić nieco uwagi. Przybył kupiec z Parravon, aby nabyć nasze sery i wino. Pozostawiam Was pod opieką brata Anzelma i zapraszam na wspólną wieczerzę.

- Panno Gwendoline, chyba nikt nie każe nam wchodzić do kurhanów, jeno trzeba porozmawiać z mieszkańcami doliny i ewentualnie zaznaczyć, gdzie one są, jeśli jakieś znajdziemy. Pogoda piękna, pada rzadziej, niż w Imperium. Robota prosta i jeszcze płacą za nią godziwie. To prawie jak wycieczka, niech panna nie będzie taka nadąsana.

Cyrulik najwyraźniej nie widział nigdzie minusów tego zadania, ani tym bardziej żadnych zagrożeń. Widząc jednak minę towarzyszki podróży, zrezygnował z dalszego przekonywania jej.

- Bracie Anzelmie, opowiecie nam o tej dolinie? Kopalnia krasnoludzka tam jest, jak rozumiem. Jakąś wioskę czy osadę znajdziemy? Szlak do niej przejezdny dla wierzchowców?

- Skoro mamy spisywać to przydałoby nam się kilkanaście arkuszy pergaminu, jakieś dobre piórko i atrament. Podróż nie sprzyjała moim piśmienniczym sprzętom, czy klasztor byłby skłonny podzielić się takimi zapasami? - zapytał Caspar - Chciałbym też skorzystać z kąpieli przed wieczerzą, by nie psuć apetytu braciom - dodał.

- Vaseau tam z jeziora pod lodowcem swój bieg rozpoczyna. To nadal ta sama dolina, co w niej jesteśmy, tylko jakby jej wyższa część – wyjaśniał brat Anzelm, prowadząc awanturników z powrotem do ich lokum. – Nieco powyżej klasztoru znajduje się wysoki próg skalny, gdzieś na sześćdziesiąt łokci wysoki i nasza rzeczka tam spada wodospadem. Da się przejść, nawet konno zwierzę prowadząc, ale nic nie przejedzie. Samo Farigoule to nic ciekawego, ot górska wioszczyna pełna owiec i pasterzy. W kopalni, która po prawej stronie doliny się znajduje, rezydują krasnoludy. Dokładnie ile, to nie wiem, ale chyba niezbyt liczna to kompania. Czasem tędy przechodzą, urobek do Grunere i Parravonu na plecach niosąc. W dolinie jest też kilka samotnych gospodarstw, ale dokładnie gdzie i kto tam żyje, tego nie wiem.

- Pergaminy i inkaust z pewnością z naszych składów otrzymać możecie. Postaram się o to – oświadczył mnich. – Na wieczerzę prosił będę…


Refektarz klasztorny zapełnił się mnichami, którzy zajęli swoje miejsca przy stołach. Dla awanturników przygotowano miejsca tuż obok opata. Sala wypełniała się zakonnikami, a kiedy już wszyscy byli obecni, wszedł Jean-Louis i zajął swoje miejsce. Tuż obok niego siedział, poznany już wcześniej, brat Klemens. Ten, który rozpędził zgromadzenie, jakie spowodowali po przybyciu do klasztoru.

- Wszystko się udało – oznajmił Jean-Louis. – Sprzedaliśmy wszystko za dobrą cenę. Drodzy bracia, radujmy się posiłkiem i chwalmy Panią, która obdarza nas łaskami! – rozległo się szuranie i mnisi usiedli, racząc się chlebem, ratatują z warzyw i rozwodnionym winem.

- To co? – zapytał opat siedzącego tuż obok Caspara. – Z rana wyruszycie?

Cyrulik ciągle miał wrażenie, że o czymś zapomniał. Pyszna i obfita kolacja nie pomagała w myśleniu, a dodatkowo rozleniwiała. No i na szczęście nie podano już miejscowego przysmaku o intrygującym smaku. Rache był pewny, że tego sera prędko nie zapomni, a potem znienacka pacnął się w czoło.

- No wiem już! – Umilkł nagle pod spojrzeniami zaskoczonych mnichów i lekko poczerwieniał. – Nooo... ten... tego... mapa okolic i tej doliny by nam się przydała, jeśli można by prosić o takową.

Z mapą czy bez, Dietmar był gotowy wyruszyć z rana, jeśli i reszta drużyny będzie tak chciała.

Gwen nie mogła już nic więcej dodać. Tak w sumie to jej to odpowiadało. Jeśli tak dalej pójdzie, to z powrotem poczuje się "jak u siebie na cmentarzu", z taką różnicą, że tutaj towarzysze troszkę bardziej rozgadani. Najważniejsze jednak, że ona nie musiała się wysilać w tym kierunku.

Kobieta po zjedzeniu posiłku podziękowała i udała się do wskazanego jej pokoju. Nie pominęła przed snem odwiedzin w łaźni, gdyż podróż zapowiadała się wyczerpująca, więc z takiej okazji nie skorzystać to wręcz grzech.

Po szybkim wyszorowaniu się szarym mydłem, wykorzystała chwilę czasu aby się przespacerować i zwiedzić dostępne miejsca.

Potem już tylko sen jej pozostał, sprawdzenie ekwipunku, wyczyszczenie klingi i poprawienie jakości ostrza. Jeśli nie mogła zamknąć drzwi na klucz, to planowała zastawić je czymś. Nie ufała mnichom. Święci zawsze mieli najwięcej za uszami.

Biblioteka klasztorna nie zachwycała swoją objętością ani zawartością. Mnisi w Maisontaal raczej nie skupiali się na kopiowaniu ksiąg czy na zgłębianiu wiedzy. Caspar spędziwszy dłuższy czas w bibliotece nie uzyskał żadnych dodatkowych wiadomości, poza to co przekazał im przełożony klasztoru i co usłyszeli od brata Anzelma. Ten ostatni, jak się okazało pochodził z tych stron i zobowiązał się do sporządzenia dla awanturników szkicu doliny rzeki Vaseau. Ową mapę miał im przekazać rankiem, przy śniadaniu.


Bladym świtem zostali obudzeni przez brata Anzelma, który zaprosił ich na wspólny posiłek w refektarzu. Śniadanie składało się z chleba, twarogu i jaj. Po posiłku jeszcze przez chwilę rozmawiali z opatem, który życzył im powodzenia, potem dostali prowiant i mapę, a na koniec zaprowadzono ich w okolice bramy, gdzie czekał muł. Mogli ruszać na szlak.


Zimne górskie powietrze szybko wygnało resztki ospałości. Pogoda sprzyjała. Słońce świeciło spomiędzy białych, puchatych obłoczków i nic nie zapowiadało zmiany aury. Szli dziarsko w górę doliny korzystając z wydeptanej, usianej otoczakami dróżki. Im bardziej oddalali się od klasztoru, tym mniej widać było śladów działalności mnichów i mieszkańców doliny. W końcu weszli w pradawny las i owionęła ich majestatyczna cisza. Wedle mapy Anzelma, po przejściu przez las powinni trafić na wodospad...

I tak się stało. Las ustąpił miejsca iglastym zaroślom, które kończyły się u stóp skalnej, ostro wznoszącej się skalnej ściany. Wysoko z góry, połyskując na kamieniach i mieniąc się kolorami tęczy spadała z hukiem woda. U podnóża ściany, w skalnej misce utworzyło się jeziorko, z którego Vaseau wypływała dalej w dół. Obok wodospadu, wykorzystując naturalne półki skalne, zakosami w górę wiła się niczym wąż ścieżka. Patrząc z dołu wydawała się niemożliwa do sforsowania nawet dla obeznanego w terenie górala. Nie mówiąc o nieprzywykłych do terenu awanturnikach i ich objuczonym bagażem mule...


Ale poza kilkoma obsuniętymi spod stóp kamieniami na ścieżce nic się nie stało i po mozolnej, trwającej dobrze ponad godzinę wspinaczce, awanturnicy stanęli u szczytu wodospadu. Tutaj dolina była dziksza, skały bardziej poszarpane, a turnie bardziej strome. Vaseau klekocząc na kamieniach, pieniąc się i falując pokonywała bystrza, aby tuż obok bohaterów runąć w kilkudziesięciometrową przepaść. Ścieżka wiodła dalej, nieco odsuwając się od strumienia i trawersując zbocze.


Jako że pora była już dość późna, należało rozejrzeć się za noclegiem. Do wsi pozostawał jeszcze szmat drogi, a chodzenie po górskich ścieżkach w ciemnościach było bardzo ryzykowne. I kiedy już udało się znaleźć miejsce na popas w pobliżu stosu ściętych, ogromnych pni, z wieczornej szarugi dobiegł odgłos kroków i stukot podkutych kopyt. Ktoś się zbliżał.

- My przyjaciele! – rozległ się okrzyk od strony nadchodzących. Ktoś, kto to mówił miał dziwaczny, aż śmieszny akcent: połączenie bretońskiego zaśpiewu z twardym, gardłowym sposobem mówienia charakterystycznym dla krasnoludów. – Możemy podejść?